Als je liever handmatig het orakel wilt raadplegen of als je een bepaald hexagram willen nalezen, dan zijn de onderstaande opzoek schema's heel handig.
Als je liever handmatig het orakel wilt raadplegen of als je een bepaald hexagram willen nalezen, dan zijn de onderstaande opzoek schema's heel handig.
Maak een keuze uit het onderstaande opzoek-schema (schema 1) door het bovenste trigram (uit de bovenste rij) bij het onderste trigram (uit de linker of rechter kolom) te zoeken. Klik vervolgens op het cijfer in het snijpunt, het hexagram verschijnt dan onder het schema, met daaronder de teksten die bij de afzonderlijke lijnen horen. Of kies uit de lijst met hexagrammen daaronder (schema 2). Selecteer je hexagram, ze staan op volgnummer.
⊗
☰De Hemel: het Scheppende
Het trigram ‘De Hemel’ bestaat volledig uit drie hele lijnen. Deze hele lijnen staan voor het Yang-principe in het universum. Yang is actie, beweging, iets doen. Ook staat het voor het geestelijke, het ontastbare, en het lichte. Het is de vader van alle acht trigrammen, en duidt zo op het mannelijke, leidende principe. Het betekent geven, naar buiten treden, de leiding nemen, actie ondernemen. Hemel is de creatieve, initiërende kracht in ons universum. Het is de intentie, het idee, de wil en doelgerichtheid. Het is de ultieme Yang-kracht, de sturende, richtingbepalende werking in je leven. ‘Laat mij de onzichtbare maar leidende intentie zijn.’
• Wat het doet: actief inzetten, doelbewust en krachtig besluiten nemen, focussen, leiding nemen.
• Wat het laat zien: het lichte, hogere, onzichtbare en ontastbare, spirit, leiderschap, het sterke, onuitputbare.
☰ De Hemel als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: neem de leiding in je situatie. Geef sturing aan anderen, zet jezelf doelbewust in om je gekozen doel te bereiken. Focus je op externe factoren die leiding nodig hebben. Maak je intentie en ideeën duidelijk. Treed krachtig en sterk op.
• Wat het laat zien: mannelijke dominantie buiten jou, een wilskrachtige persoon of omgeving, een door ratio gedreven externe factor die wil sturen. Een vaderfiguur.
• Hoe je het uit: Hemel als bovenste trigram kan betekenen dat je plannen wilt uitvoeren; je hebt ideeën en wilt iets opzetten dat erkenning in je omgeving, en wellicht in de maatschappij geeft. Je wilt geestelijke waarden uitdragen in de wereld. Je wilt iets betekenen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je drammerig bent, en koppig.
☰ De Hemel als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: vind je innerlijke drijfveer. Focus op je intentie, je motivatie en je doel. Richt je op je innerlijke kracht die alles in beweging zet, de onzichtbare energie die zorgt dat de dingen lopen volgens jouw plan. Gebruik je hoofd, je intellect. Wees innerlijk sterk.
• Wat het laat zien: innerlijke kracht, rationaliteit en focus op aspecten in jezelf. Leiding nemen over jezelf, de spiritualiteit achter je handelen.
• Hoe je het uit: een innerlijke kracht die je zelfverzekerd en beslist maakt. Je hebt energie in je, maar voelt niet direct de behoefte daar concreet iets mee te doen. Het is je drijfveer, je motivatie. Je bent je eigen leider, en onafhankelijk van anderen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je egoïstisch bent, en een binnenvetter.
☰ De Hemel als bovenste kerntrigram:
er is een drang om als leider op te treden of om de eigen creativiteit te laten zien. Je hebt ideeën die je wilt verwezenlijken, maar ze blijven in de conceptfase.
☰ De Hemel als onderste kerntrigram:
er is een sterke vaderbinding, of binding met het vaderlijke. De inspiratie die je van binnen voelt kan niet benut worden. Je hebt een richting maar geen doel.
☰ De Hemel als bovenste omhullend trigram:
Er is een sterke, mannelijke invloed die zijn wil oplegt. De ratio heeft de overhand. Er wordt meer gedacht in abstracte theorieën waarbij de dagelijkse praktijk niet als leidend wordt gezien. Ideeën zonder concretisering zijn een belemmerende factor.
☰ De Hemel als onderste omhullend trigram:
Er is een sterke, mannelijke invloed die zijn wil oplegt. De ratio heeft de overhand. Er wordt meer gedacht in abstracte theorieën waarbij de dagelijkse praktijk niet als leidend wordt gezien. Ideeën zonder concretisering zijn een belemmerende factor.
☰ De Hemel als resonantietrigram:
De relatie kenmerkt zich door, of heeft behoefte aan, een gemeenschappelijk doel en focus. De neuzen staan dezelfde kant op, er is een gedreven actie en motivatie om de relatie en het gekozen doel succesvol te laten zijn. Het risico bestaat dat er te veel in concepten wordt gedacht en er niets concreet wordt bereikt. Ook kan de relatie een sterk mannelijk of zakelijk karakter hebben.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☷De Aarde: het Ontvangende
Het trigram ‘De Aarde’ bestaat in zijn geheel uit gebroken lijnen, Yin-lijnen. Yin staat voor het ontvankelijke, het openstaan, het passieve, het volgen. Het staat voor het tastbare, het concrete, het donkere en zware. Het is de moeder van alle trigrammen, en duidt zo op het voedende, verzorgende principe. Het betekent in- casseren, volgen, stilstaan, ervaren. Het trigram Aarde is de uitvoerende macht. Het maakt zaken concreet en zichtbaar, het zet intentie om in daden en resultaat. Aarde staat voor materie, de stof waar je mee kunt werken en die je kunt vormgeven. Ze is in aard passief, maar gaat aan de slag met de juiste input. ‘Geef mij je ideeën en ik laat ze groeien tot wasdom.’
• Wat het doet: ontvangen, voeden, verzorgen en ruimte geven. Concretiseren, tastbaar maken. De leiding volgen, plannen uitvoeren met het oog op het gewenste resultaat.
• Wat het laat zien: een open karakter, het onbewerkte veld met potentie, sterke arbeid die zich tomeloos inzet voor het grote geheel. Dienstbaarheid, de moeder.
☷ De Aarde als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: stel je open op, wees ontvankelijk voor de noden in je omgeving en verzorg deze. Stel je dienstbaar op zonder verwachtingen of oordelen te hebben over de voor je liggende arbeid. Zorg dat het werk wordt gedaan.
• Wat het laat zien: groei door de juiste voeding. Wei wu wei – doen door niets te doen: een omgeving die vanzelf vanuit openheid kan groeien naar het gewenste eindresultaat.
• Hoe je het uit: Aarde als bovenste trigram kan betekenen dat je je openstelt voor invloeden van buitenaf. Je wilt de buitenwereld ervaren, meemaken zonder die zelf te sturen. Je wilt hulpvaardig zijn, anderen ondersteunen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je passief bent, je te veel laat leiden door je omgeving en wordt gebruikt door anderen.
☷ De Aarde als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: sta open voor je innerlijke groei. Geef je eigen ideeën en intenties de ruimte om concreet te worden. Verzorg jezelf, sta open voor je eigen behoeften en richt je op de mogelijkheden die je hebt om ideeën en intenties ten uitvoer te brengen. Beantwoord innerlijke vragen zonder twijfel of oordeel.
• Wat het laat zien: de voedende ruimte in jezelf, de innerlijke moeder, je kracht om te verzorgen en vorm te geven, dienstbaar maar niet lijdzaam.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Aarde betekenen dat je openstaat voor alles wat er in jezelf leeft, zonder grenzen of voorwaarden. Je accepteert je eigen karakter, emoties en handelingen zonder oordeel. Je hebt een rustige houding en hebt geen behoefte om iets te ondernemen, je laat het liever op je afkomen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je slaaf bent van je eigen emoties, en je te veel laat leiden door je passieve kant.
☷ De Aarde als bovenste kerntrigram:
je wilt openstaan voor je omgeving, maar weet niet goed hoe je dit moet uiten. Verzorgende kwaliteiten worden niet ingezet, het concretiseren van eerdere plannen wordt niet gerealiseerd. De ruimte die er is voor groei wordt niet benut.
☷ De Aarde als onderste kerntrigram:
er is een sterke moederbinding, of binding met het moederlijke. Je voelt een leegte vanbinnen, een holte die zich wil opvullen. Je ervaart een passiviteit en doelloosheid en ziet geen mogelijkheden om dit op te lossen.
☷ De Aarde als bovenste omhullend trigram:
Er is een passieve houding en de neiging de zaken op hun beloop te laten. Er is gebrek aan leiding; men wordt afgeschermd door het vrouwelijke of moederlijke, het Yin. Er is een dominante focus op het materiële, op tastbaar en aantoonbaar resultaat. Men is makkelijk beïnvloedbaar.
☷ De Aarde als onderste omhullend trigram:
Er is een passieve houding en de neiging de zaken op hun beloop te laten. Er is gebrek aan leiding; men wordt afgeschermd door het vrouwelijke of moederlijke, het Yin. Er is een dominante focus op het materiële, op tastbaar en aantoonbaar resultaat. Men is makkelijk beïnvloedbaar.
☷ De Aarde als resonantietrigram:
Beide partijen hebben een open houding naar elkaar toe en willen elkaar ondersteunen. Ze hebben oog voor elkaars behoeften, en willen hier wederzijds in voorzien. Productie, concreet resultaat is een gemeenschappelijk belang. Er is kans dat beide partijen een passief-afwachtende houding laten zien, waardoor het beoogde resultaat niet van de grond komt. Men verwacht over en weer dat de ander wel het initiatief zal nemen.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☱Het Meer: het Vrolijke
Het trigram ‘Het Meer’ staat voor het vrolijke, de ontspanning, de positieve kijk op het leven, onbezorgdheid. Het staat voor creativiteit die voortkomt uit beschouwing. Het betekent de diepere gevoelens, de innerlijke bron waaruit wordt geput om zin aan je leven te geven. Het staat voor onconventionele middelen, magie en religieuze bezinning. Het Meer kan door positieve energie een overheersend negativisme doorbreken. ‘Ik ben de positieve kracht die zin geeft aan jouw levensbestemming.’
• Wat het doet: opgeruimd en zorgeloos de wereld tegemoet tre- den, niet belemmerd door verantwoordelijkheden of verplichtingen. Het trigram Meer zorgt dat de dingen plezierig zijn. Het laat zich niet beïnvloeden door negatieve elementen, waardoor deze elementen vanuit machteloosheid zullen oplossen. Het Meer is wars van regels en conventies; het doet dat wat nodig is om de eigen innerlijke Zin te bereiken, ongeacht voorgeschreven structuren en verwachtingen.
• Wat het laat zien: de schoonheid in het bestaan, het vrolijke, plezierige en de voldoening die in elke situatie te bereiken valt. De ongebaande paden van een vrije geest.
☱ Het Meer als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: positieve inzet en tevens diezelfde positiviteit vinden buiten jezelf. Wees eigengereid, maar zonder te kwetsen. Wees een voorbeeld waar anderen zich aan kunnen spiegelen.
• Wat het laat zien: de opening in de muur, de poëzie van het universele ritme, onbezorgde naïviteit in de omgang met je omgeving. Onbevangenheid die niet neergeslagen kan worden.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan het Meer betekenen dat je een positieve kijk hebt op de wereld en op je situatie. Je maakt je niet werkelijk zorgen, en je wilt je onbezorgdheid graag delen met anderen. Je bent openhartig, je maakt van je hart geen moordkuil. Je bent een spiegel voor je omgeving. In het uiterste geval kan het betekenen dat je kinderlijk naïef bent, je niets aantrekt van je omgeving, en werkelijke problemen niet onder ogen durft te zien.
☱ Het Meer als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: innerlijke tevredenheid. Wees je eigen bron van inspiratie en onbezorgdheid. Durf buiten je ingebouwde structuren te kijken. Focus je op onverwachte mogelijkheden die je normaliter niet snel zou benutten.
• Wat het laat zien: je innerlijke bron, de onuitputtelijke positieve kracht van je diepste wezen. De spiegel van je ziel, je unieke persoonlijkheid als drager van je kwaliteiten.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan het Meer betekenen dat je een rijk innerlijk leven hebt. Je bent je bewust van je gevoelens en wat ze voor je betekenen. Je hebt veel zelfvertrouwen en maakt je geen zorgen over de toekomst. Je gevoelens zijn je inspiratie, maar je loopt hier niet mee te koop. In het uiterste geval verdrink je in je eigen gevoelswereld en kunnen depressiviteit en ontkenning van je zwakkere kant het gevolg zijn.
☱ Het Meer als bovenste kerntrigram:
er is een positief-naïeve kant die naar buiten wil. Het kind in jezelf wil gezien worden. Je hebt de behoefte om je niet te conformeren aan de verwachtingen van anderen.
☱ Het Meer als onderste kerntrigram:
de positieve kant van je karakter is weggestopt. Je wordt onzeker van je eigen optimisme en je vraagt je wellicht af of het gerechtvaardigd is. Je bron wordt niet gevoed – je innerlijke Meer wordt geblokkeerd.
☱ Het Meer als bovenste omhullend trigram:
Een naïeve kijk op de zaken waarbij verantwoordelijkheden worden genegeerd of ontkend houdt de vooruitgang in zijn greep. Een volwassen houding ontbreekt; de bal wordt steeds teruggekaatst. Onconventionele middelen of besluiten die buiten het vastgestelde kader vallen zijn een belemmerende factor.
☱ Het Meer als onderste omhullend trigram:
Een naïeve kijk op de zaken waarbij verantwoordelijkheden worden genegeerd of ontkend houdt de vooruitgang in zijn greep. Een volwassen houding ontbreekt; de bal wordt steeds teruggekaatst. Onconventionele middelen of besluiten die buiten het vastgestelde kader vallen zijn een belemmerende factor.
☱ Het Meer als resonantietrigram:
In deze relatie is er ruimte voor luchtigheid, het mag niet te zwaar of serieus worden. De relatie kenmerkt zich door een positieve sfeer. Plezier en zingeving zijn belangrijke onderdelen die de relatie in stand houden. Keerzijde is dat verantwoordelijkheden worden ontweken en dat belangrijke of moeilijke taken en beslissingen over en weer worden teruggespeeld.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☲Het Vuur: het Zich-Hechtende
Het trigram ‘Het Vuur’ staat voor het licht, de waarheid. Het is dat wat de leugen ontmaskert en de duisternis verdrijft. Het betekent het aangaan van verbintenissen; je samenvoegen met iets of iemand anders. Het Vuur staat voor zoeken naar houvast, dat wat betekenis aan je leven kan geven. Het trigram Vuur is warmte, helderheid en inzicht. De eigen waarheid als zekerheid waar men aan hecht. Vuur gaat relaties aan en klampt zich vast aan dat wat het voedt. ‘Ik ben het licht dat laat zien waar jij aan hecht.’
• Wat het doet: verbinden, benutten, transformeren en terugbrengen tot de essentie. De waarheid aan het licht brengen. Commitment. Zo beschermt het Vuur de kleine vonk die anders zou uitdoven.
• Wat het laat zien: de werkelijkheid zoals die is. Het belang van verbintenissen. Het openbaart dat wat in essentie nodig is.
☲ Het Vuur als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: laat je eigen waarheid zien. Wees betrokken, durf je te hechten aan dat wat transformaties teweeg kan brengen. Vertrouw op je eigen inzichten.
• Wat het laat zien: je afhankelijkheid tot je omgeving, iets buiten jezelf wat jou kan voeden zodat jij warmte terug kunt geven.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan Vuur betekenen dat je waarde hecht aan de mening van anderen. Je vindt het belangrijk onrecht te bestrijden en je eigen visie hierop aan anderen te vertellen. Je voelt je thuis in groepen, en werkt graag samen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je opdringerig bent, en bezitterig.
☲ Het Vuur als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: zie je eigen waarheid onder ogen: verbind je aan dat wat jou als unieke persoon definieert en laat dit je drijfveer zijn. Wees je bewust van je innerlijke vuur, je passie.
• Wat het laat zien: de voedingsbron waar je vuurtje op brandt. Je verdedigingsmechanisme om je zachte kanten te beschermen. Je hart.
• Hoe je het uit: Vuur als onderste trigram kan betekenen dat je op zoek bent naar de waarheid in jezelf, in plaats van in je omgeving. Je eigen normen en waarden zijn belangrijker voor je dan die van de maatschappij. Je hecht aan principes, en hebt een rationele inslag. In het uiterste geval kan het betekenen dat je je eigen principes als enige en juiste waarheid ziet, en niet openstaat voor de waarheid van anderen, of dat je te zeer hecht aan je eigen geweten.
☲ Het Vuur als bovenste kerntrigram:
je eigen inzichten komen niet naar buiten. Je hebt visie, maar ziet geen mogelijkheden om deze te delen. De waarheid zit vanbinnen, maar wil daar niet blijven. Je bent bang je te hechten, te verbinden aan dat buiten jouzelf wat je kan voeden.
☲ Het Vuur als onderste kerntrigram:
je koestert je eigen waarheid en inzichten als een kostbare schat. De waarde ervan voor de wereld is nog niet tot je doorgedrongen. Je innerlijk Vuur kan niet groeien.
☲ Het Vuur als bovenste omhullend trigram:
Men stelt zich afhankelijk op, is te zeer gehecht aan de eigen visie en persoonlijke beeldvorming. Men gaat prat op relaties met anderen zonder dat deze verbindingen voedend zijn in de huidige situatie. De uiterlijke vorm gaat boven de inhoudelijke functie.
☲ Het Vuur als onderste omhullend trigram:
Men stelt zich afhankelijk op, is te zeer gehecht aan de eigen visie en persoonlijke beeldvorming. Men gaat prat op relaties met anderen zonder dat deze verbindingen voedend zijn in de huidige situatie. De uiterlijke vorm gaat boven de inhoudelijke functie.
☲ Het Vuur als resonantietrigram:
Vuur is bij uitstek hét trigram van relaties. Een kenmerk van deze relatie is dat de verbinding tussen beide partijen zeer sterk is. Men voedt elkaar, maar het gevaar bestaat dat de een niet zonder de ander kan, waardoor de relatie een obsessief of verslavend karakter krijgt. Men kan elkaar dan niet meer als individuele persoon zien.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☴De Wind: het Zachtmoedige
Het trigram ‘De Wind’ staat voor nieuwsgierigheid en buigzaamheid. Het betekent doorzettingsvermogen vanuit zachtmoedigheid, en meegaandheid zonder je eigen principes geweld aan te doen. De Wind staat voor grondigheid, uitwisseling en communicatie. Het trigram heeft ook wel als naam ‘Het Hout’. De Wind symboliseert een zachte, indringende kracht die continu doorgaat en niet opgeeft. Kleine stapjes zonder haast. Hij is nieuwsgierig en kent geen grenzen. De Wind is onzichtbaar aanwezig en zorgt voor resultaat dat beklijft op lange termijn. De Wind draagt uit, egaliseert, creëert balans en evenwicht. ‘Ik ben de wortels van de boom die door volharding de hardste steen weten te breken.’
• Wat het doet: communiceren, lange reizen maken, zachte, bijna onmerkbare invloed uitoefenen. Op de achtergrond werkzaam zijn. Doorgaan, niet opgeven.
• Wat het laat zien: de details. Ontelbare stapjes die op zichzelf bekeken onbeduidend lijken, maar langzaam toewerken naar iets groots en blijvends. Het Vlindereffect. (Het Vlindereffect gaat uit van het idee dat een kleine, ogenschijnlijk onbeduidende factor (zoals de minieme luchtverplaatsing door vlindervleugels) op plaats A grote gevolgen heeft (bijv. een orkaan) voor een kilometers verder gelegen plaats B.)
☴ De Wind als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: concentreer je op kleine stapjes en op details. Werk op de lange termijn. Zorg voor een stappenplan dat je nauwkeurig tot op de letter kunt volgen. Communiceer; oefen op een onopvallende manier je invloed uit en zorg zo voor balans in je omgeving. Toon wilskracht. Zet de puntjes op de i.
• Wat het laat zien: ogenschijnlijk onbeduidende invloeden van buitenaf die uiteindelijk een blijvend en onomkeerbaar effect hebben. Onophoudelijke zachtmoedigheid zonder bijbedoelingen. Erosie die de hoogste bergen kan doen slijten.
• Hoe je het uit: de Wind als bovenste trigram kan betekenen dat je nieuwsgierig bent, en graag op de hoogte wilt blijven van wat er in je omgeving gebeurt. Je hebt behoefte aan uitwisseling, en bent op zoek naar evenwicht. Je hebt meer behoefte aan details dan aan de grote lijnen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je pietluttig bent en louter kijkt naar kennis zelf dan naar de waarde ervan.
☴ De Wind als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: onderwerp jezelf aan een nauwkeurig zelfonderzoek. Wees nieuwsgierig naar je eigen motivaties; creëer een innerlijke dialoog. Wees geduldig en standvastig. Geef niet op. Vraag jezelf af hoe je je eigen karakter bestendigheid kunt geven zonder het geweld aan te doen.
• Wat het laat zien: de kracht om vol te houden en je niet door tegenslagen te laten ontmoedigen. Zachtmoedigheid jegens je eigen kunnen en beperkingen. De continue zoektocht naar balans in jezelf.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Wind betekenen dat je jezelf aan een grondig zelfonderzoek onderwerpt. Je bent op zoek naar de oorzaken die je hebben gemaakt tot wat je nu bent. Het ‘waarom’ is nu belangrijk voor je. Je zet door tot je de antwoorden hebt die je verlangt. In het uiterste geval kan het betekenen dat je meer kijkt naar de afzonderlijke delen van je wezen en je situatie dan naar het geheel. Ook kan het duiden op besluiteloosheid.
☴ De Wind als bovenste kerntrigram:
je voelt de behoefte om te communiceren, maar weet je nog niet goed te uiten. Je wil kleine stapjes doen en op lange termijn een bestendig resultaat neerzetten, maar andere factoren belemmeren dit.
☴ De Wind als onderste kerntrigram:
je mist een innerlijke dialoog, en bent niet in staat voors en tegens evenwichtig tegen elkaar af te zetten. Besluiteloosheid is het gevolg.
☴ De Wind als bovenste omhullend trigram:
Er wordt gedraald en knopen worden niet doorgehakt. De focus ligt op communicatie en uitwisseling over en weer zonder dat hiermee iets wordt bereikt. Men is bezig met details en verliest de grote lijnen uit het oog. Wat ver weg is wordt belangrijker gevonden dan wat dichtbij is.
☴ De Wind als onderste omhullend trigram:
Er wordt gedraald en knopen worden niet doorgehakt. De focus ligt op communicatie en uitwisseling over en weer zonder dat hiermee iets wordt bereikt. Men is bezig met details en verliest de grote lijnen uit het oog. Wat ver weg is wordt belangrijker gevonden dan wat dichtbij is.
☴ De Wind als resonantietrigram:
De relatie is zachtmoedig – harde woorden zullen er niet snel vallen. Communicatie is zeer belangrijk, er wordt gekeken naar de kleine dingen, de details. Men streeft naar een langdurige relatie die nog jaren kan standhouden. Er kan wel een neiging zijn om muggenzifterig te worden en het overzicht op het geheel te verliezen. Men ziet dan door de bomen het bos niet meer.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☶De Berg: het Stilhouden
Het trigram ‘De Berg’ staat voor rust, naar binnen keren en meditatie. Het betekent terugkijken naar wat is geweest, afronden, stopzetten en tegenhouden. De Berg geeft houvast, is concreet, neemt duidelijk stelling en staat voor een vastomlijnd standpunt. De Berg is de grote grenzensteller. Hij zet processen stil, stopt vooruitgang en conserveert dat wat er reeds is. Hij is stil, introvert en onwrikbaar in zijn besluiten. Hij houdt vast aan dat wat hij kent en zal zorgen dat dat niet verandert. ‘Ik maak af wat anderen zijn begonnen.’
• Wat het doet: terugkijken, evalueren en contempleren. Afstand nemen en behouden wat eerder is ontstaan. Afronden, voorbereiden op een nieuwe start.
• Wat het laat zien: een grens, een mijlpaal. Een koelkast waarin alles blijft zoals het is. Een besloten ruimte die rust geeft en rust uitstraalt.
☶ De Berg als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: stel grenzen. Wees onwrikbaar, laat je niet van je stuk brengen. Houd vast aan dat wat je hebt en bescherm dat, zorg dat het niet wordt aangetast. Wees betrouwbaar en duidelijk. Rond het af.
• Wat het laat zien: een onverzettelijke macht waar je niet omheen kunt. Betrouwbaarheid die zich niet laat beïnvloeden door grillen of de waan van de dag. Een zekerheid waar je op kunt bouwen. Een gesloten en conservatieve moloch.
• Hoe je het uit: de Berg als bovenste trigram kan betekenen dat je omgeving je houvast is. Je bent praktisch ingesteld, meer een doener dan een denker, en gericht op resultaat. Je hebt één doel voor ogen en richt je daar volledig op, iets belangrijkers is er niet. Je bent standvastig en resoluut. Ook aan je omgeving maak je duidelijk wat je wilt bereiken. In het uiterste geval kan het betekenen dat je koppig bent, en meer gericht op het doel dan op de gevolgen ervan.
☶ De Berg als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: keer naar binnen, sluit je af voor invloeden van buitenaf. Zet een punt achter lopende en slepende processen in jezelf, rond deze af op een manier die je rust geeft.
• Wat het laat zien: innerlijke rust. De zekerheid van een stabiel gemoed. De begrenzingen waarbinnen je geest met zelfvertrouwen kan functioneren.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Berg betekenen dat je behoefte hebt aan rust, aan meditatie en beschouwing. Je bent gericht op je eigen processen en niet op die van je omgeving. Je zoekt houvast in je eigen waarden en probeert je eigen zekerheden te ontdekken. Je wilt dit zelf doen, zonder hulp van anderen. In jezelf gekeerd heb je geen behoefte aan inmenging van je omgeving. In het uiterste geval kan het betekenen dat je je volledig afzondert, en geen oog meer hebt voor de wisselwerking tussen jou en je omgeving.
☶ De Berg als bovenste kerntrigram:
je zoekt een stiltepunt in jezelf dat je helpt om te gaan met je dagelijkse bezigheden. Je hebt een sterk meditatieve aanleg, maar wordt hierin tegengehouden. Je standvastigheid en betrouwbare instelling worden niet gezien.
☶ De Berg ls onderste kerntrigram:
je voelt je alsof je een groot geheim in je draagt dat beschermd moet worden. Dit is je houvast, maar je voelt de dreiging van andere factoren die je innerlijke zekerheid beïnvloeden.
☶ De Berg als bovenste omhullend trigram:
Koppigheid, een aversie tegen verandering of vernieuwing belemmert. Er is een afzijdige houding, onwil om samen te werken; men trekt zich terug in zijn eigen wereld. Er worden hindernissen gecreëerd die als doel hebben de status quo in stand te houden.
☶ De Berg als onderste omhullend trigram:
Koppigheid, een aversie tegen verandering of vernieuwing belemmert. Er is een afzijdige houding, onwil om samen te werken; men trekt zich terug in zijn eigen wereld. Er worden hindernissen gecreëerd die als doel hebben de status quo in stand te houden.
☶ De Berg als resonantietrigram:
Een verhouding die wordt gekenmerkt door het trigram Berg bevat een sterke mate van individualiteit. De beide partijen zijn sterk op zichzelf gericht en wederzijds moeilijk benaderbaar. Contact wordt wellicht vermeden, toch heeft ieder een hoge mate van vertrouwen in de ander. Het risico bestaat dat door starheid en conservatisme de relatie niet kan groeien. Veranderingen binnen de relatie kunnen een strijdpunt zijn.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☵Het Water: het Onpeilbare
Het trigram ‘Het stromende Water’ symboliseert het diepe, het onbewuste. Het staat voor dat wat verborgen is en zich niet makkelijk laat vinden. Je angsten, je twijfels en onzekerheden worden weergegeven door dit trigram. Het betekent risico’s nemen, gevaar, en krachten die onder de oppervlakte aan het werk zijn. Het trigram Water is het gevoelstrigram. Hoe het stroomt heeft het niet in de hand, dit wordt door andere factoren buiten Water om bepaald. Waar het uitkomt is onzeker, hoe het pad gaat worden staat niet bij voorbaat vast. Het stromende Water staat voor emotie, meestromen zonder vastomlijnd doel. ‘Ik ben de grillige duistere weg waarvan de reis boven het uiteindelijke doel uitstijgt.’
• Wat het doet: stromen zonder doel, de diepte opzoeken, grenzen verkennen en benutten zonder eroverheen te gaan, risico’s nemen. Angsten doorvoelen en doorleven zonder erdoor beheerst te worden.
• Wat het laat zien: onzekerheid door en met een emotionele binding. Beperkingen door externe factoren die belemmeren maar niet verhinderen. De zekerheid dat ook onzekerheid je kan brengen waar je zijn moet.
☵ Het Water als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: verzet je niet tegen grenzen en beperkingen die je worden opgelegd. Volg binnen de grenzen je eigen weg zonder je te bekommeren om een uiteindelijke bestemming. Accepteer dat de grillige en onzekere omstandigheden niet logisch te beredeneren zijn. Het pad dat je nu volgt doet een beroep op je vermogen om zekerheden los te laten.
• Wat het laat zien: onbetrouwbare elementen buiten jezelf waar je wil geen vat op heeft. Een situatie die onvoorspelbaar verandert. Patronen die pas zichtbaar worden als ontwikkelingen hun loop hebben gevolgd.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan het aangeven dat er iets in je omgeving is, in ieder geval buiten jou, dat je onzeker maakt. Je wordt beïnvloedt door gebeurtenissen die je emotioneel raken, je betrokkenheid is groot. Je wordt voor situaties gesteld waarin van je wordt verwacht dat je keuzes maakt, terwijl de keuzes wellicht voor jou niet altijd duidelijk zijn. In het uiterste geval kan het betekenen dat door invloeden van buitenaf je beslissingsvaardigheid wordt aangetast, en je de omgeving als bedreigend ervaart.
☵ Het Water als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: zie je angsten, twijfels en onzekerheden onder ogen. Zorg dat je emoties vrijelijk kunnen stromen. Vind de innerlijke reis die noch doel noch einde heeft, maar een essentieel onderdeel is van je wezen.
• Wat het laat zien: het onbewuste en onbenoembare gedeelte van je ziel. Het vormloze dat zich aanpast aan de grenzen van hetgevormde karakter.
• Hoe het zich uit: het Water als onderste trigram kan aangeven
dat je twijfelt over de weg die je wilt gaan en over het doel dat je wilt bereiken. Je wordt beïnvloed door gevoelens waarvan je de oorsprong niet weet en bent onzeker over je eigen motivaties. In het uiterste geval kan het betekenen dat je depressief bent, en geen mogelijkheden ziet om te bereiken wat je wilt.
☵ Het Water als bovenste kerntrigram:
je hebt angsten of twijfels die af en toe aan de oppervlakte komen. Je omgeving ziet het echter niet altijd. Je hebt een vrije geest die ongebonden wil zijn en risico’s wil nemen, maar je wordt hierin tegengehouden.
☵ Het Water als onderste kerntrigram:
je onderbewuste houdt je vooral ’s nachts bezig; overdag ziet het geen kans naar de oppervlakte te komen. Dromen zijn veelal de uitlaatklep. Emoties roeren zich, maar hun relevantie en betekenis zijn voor jou volstrekt onduidelijk.
☵ Het Water als bovenste omhullend trigram:
De angst en emotie regeren. Een stuurloze, onzekere houding zonder concreet gekozen doel bepaalt de voortgang. Inferieure elementen met heimelijke of zelfs slechte bedoelingen zijn een remmende factor. Er is gebrek aan zekerheid, er is geen duidelijke visie of beleid.
☵ Het Water als onderste omhullend trigram:
De angst en emotie regeren. Een stuurloze, onzekere houding zonder concreet gekozen doel bepaalt de voortgang. Inferieure elementen met heimelijke of zelfs slechte bedoelingen zijn een remmende factor. Er is gebrek aan zekerheid, er is geen duidelijke visie of beleid.
☵ Het Water als resonantietrigram:
Deze relatie wordt gekenmerkt door onduidelijkheid, angst of twijfels. Men reageert en speelt op de emotie, voor de ratio is geen plaats. Als irreële sentimenten de hoofdrol spelen kan de relatie diepe dalen kennen. De verhoudingen zijn over het algemeen moeizaam en men weet niet wat men aan elkaar heeft. Wantrouwen en onoprecht gedrag kan het gevolg zijn.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☳De Donder: het Opwekkende
‘De Donder’ staat voor heftige energie, voor impulsen, harde actie en nieuwe ideeën. Hij staat voor een nieuw begin, ongeremdheid en spontaniteit. De Donder is kort maar hevig en symboliseert krachtige doorbraken die kort duren maar radicale gevolgen hebben. Het trigram Donder is snel, direct en onstuitbaar. Het is de plotselinge inspiratie, de intuïtieve gedachte, de nieuwe uitvinding. Donder werkt op korte termijn, is resoluut ongeacht de mogelijke consequenties. ‘Ik ben de schok die de slapende geest wakker schudt.’
• Wat het doet: initiëren, confronteren en zorgen voor absolute en radicale verandering. Snel handelen zonder omwegen. De grote lijnen uitzetten.
• Wat het laat zien: de ruwe schets, het raamwerk, de snelle ontwikkeling. De grote klapper die zorgt dat je in één keer binnen bent.
☳ De Donder als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: onderneem direct actie. Maak je ruwe plannen kenbaar. Laat je horen. De vuist op tafel. Maak een nieuwe start, kijk niet terug. Laat je inspireren door je omgeving. Wees resoluut, laat je niet leiden door mogelijke consequenties. Handel volgens je intuïtie.
• Wat het laat zien: onverwachte en schokkende veranderingen. Een omgeving die rebelleert, die de gevestigde orde omverwerpt.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan Donder betekenen dat er in je omgeving grote en snelle veranderingen plaatsvinden. Je ziet omwentelingen en revoluties plaatsvinden, of zou deze graag zelf willen bewerkstelligen. Wat er nu gebeurt zou je graag radicaal willen omgooien. Kalme stappen zijn er nu niet bij. In het uiterste geval kan het betekenen dat je als een olifant door de porseleinkast dendert, en de gevolgen van je acties op lange termijn niet meer ziet.
☳ De Donder als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: schuif oude inzichten aan de kant. Vernieuw jezelf, laat het verleden los. Kijk vooruit, maak een nieuw begin en neem dit besluit zonder de verwachting dat er direct tot actie moet worden overgegaan. Hak die knoop door.
• Wat het laat zien: het wakker schuddende inzicht. Het zonlicht van de dageraad. Satori.
• Hoe je het uit: Donder als onderste trigram kan betekenen dat er grote omwentelingen in jezelf plaatsvinden. Je bent een wervelstorm van energie die alles wat je voor zeker aanneemt omverhaalt. Je staat voor een nieuwe periode in je leven, en wilt breken met oude gewoonten. In het uiterste geval kan het betekenen dat je jezelf aan het opblazen bent en bezig bent met zelfdestructie. Je wilt te snel verandering.
☳ De Donder als bovenste kerntrigram:
je voelt een stevige drang tot actie, tot presteren en vernieuwing, een nieuwe start, maar wordt hierin belemmerd. Je sterke intuïtie vindt geen ontvangst in je omgeving.
☳ De Donder als onderste kerntrigram:
je wordt gedreven door een primaire kracht: spontaniteit is je drijfveer, maar deze wordt belemmerd. Je wilt jezelf vernieuwen maar weet niet hoe.
☳ De Donder als bovenste omhullend trigram:
Men wil een (te) snelle vooruitgang; de wens of eis tot radicale vernieuwing zonder rekening te houden met de gevolgen bepaalt de situatie. Er zijn agressieve en rigoureuze krachten aan het werk die liever een revolutie zien dan dat de huidige conditie gehandhaafd wordt.
☳ De Donder als onderste omhullend trigram:
Men wil een (te) snelle vooruitgang; de wens of eis tot radicale vernieuwing zonder rekening te houden met de gevolgen bepaalt de situatie. Er zijn agressieve en rigoureuze krachten aan het werk die liever een revolutie zien dan dat de huidige conditie gehandhaafd wordt.
☳ De Donder als resonantietrigram:
Snel en heftig zijn passende woorden voor een relatie die wordt gekenmerkt door Donder. Men is niet zozeer bezig met de toekomst, eerder bepalen impulsiviteit en instinct hoe men met elkaar omgaat om sleur koste wat het kost te vermijden. Men heeft behoefte aan continue verandering en is niet altijd in staat om te zien of die verandering nu constructief of destructief is. Een relatie als deze loopt het gevaar van korte duur te zijn omdat de verwachtingen over en weer hooggespannen zijn. Vaak zijn deze relaties kort en krachtig.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
Op de bovenste plaats behoorde het duister te wijken voor het licht. Wil het zich handhaven op de plaats waarop het geen recht heeft en beheersen in plaats van dienen, dan wekt het de toorn van het sterke op. Er ontstaat een gevecht waarin het ten val gebracht wordt en waarin beide partijen schade lijden.
De draak, het symbool van de hemel, komt naderbij en bestrijdt de valse (aardse) draak, die zich heeft opgewerkt tot een plaats die hem niet toekomt. Zwartblauw is de kleur van de hemel, geel is de kleur van de aarde. Als er dus zwart en geel bloed vloeit, dan is dat een teken dat door deze onnatuurlijke strijd de oerkrachten beide schade lijden.
NB. Terwijl de bovenste lijn van hexagram 1, het Scheppende een Titanenhoogmoed openbaart en een paralel vormt met de Griekse sage van Icarus, vindt men in de bovenste lijn van het Ontvangende een paralel met de mythe van Lucifer, die in opstand komt tegen de opperste Godheid, of met de strijd der donkere machten tegen de goden van het Walhalla, die met de Godenschemering eindigt.
Als er louter zessen verschijnen verandert het teken van het Ontvangende in het teken van hexagram 1, het Scheppende. Door in het goede te volharden verkrijgt het de kracht om te blijven voortbestaan. Er is weliswaar geen vooruitgang, maar ook geen achteruitgang.
Geel is de kleur van de aarde en van het midden: symbool van het betrouwbare en echte. Het onderkleed is onopvallend versierd: symbool van voorname reserve. Als iemand geroepen wordt om in een vooraanstaande, doch niet onafhankelijke positie te werken, dan berust het ware welslagen op de hoogste discretie. Echtheid en fijnheid mogen zich niet rechtstreeks manifesteren, doch alleen indirect als werking van binnenuit.
Het donker gaat open als het zich beweegt en sluit zich wanneer het rust. Hier is de strengste geslotenheid getekend. De tijd is gevaarlijk: elk optreden naar buiten leidt òf tot vijandschap van oppermachtige tegenstanders indien men hen zou willen bestrijden, òf tot verkeerd begrepen waardering indien men de dingen op hun beloop zou laten. Het is daarom zaak zich in zichzelf terug te trekken, hetzij in de eenzaamheid, hetzij in het gewoel van de wereld: want ook daar kan men zich zo goed verbergen dat men in het geheel niet wordt opgemerkt.
六三：含章可贞。或从王事，无成有终。
Zes op de derde plaats betekent:
Verborgen lijnen; men vermag standvastig te blijven.
Mocht je in dienst zijn van een koning,
Zoek dan geen werken, maar volbreng!
Als men vrij van ijdelheid is, vermag men zijn voortreffelijke eigenschappen zo te verbergen dat ze niet te vroeg de publieke belangstelling op zich vestigen. Zo kan men in stilte rijpen. Als de omstandigheden er toe leiden kan men wel in het openbaar optreden, maar ook dan met de nodige terughoudendheid. De wijze zal gaarne anderen de roem gunnen. Het is er hem niet om te doen iets te volbrengen dat hem als verdienste wordt aangerekend, maar hij hoopt dat datgene waartoe hij de grondslagen heeft gelegd verder zal doorwerken; dat wil zeggen hij brengt zijn werken zo tot stand dat ze in de toekomst vruchten zullen afwerpen.
六二：直，方，大，不习无不利。
Zes op de tweede plaats betekent:
Recht, rechthoekig, groot.
Zonder opzettelijkheid is er toch niets dat niet bevorderd wordt.
De hemel heeft als symbool de cirkel, de aarde het vierkant met zijn rechte hoeken. Bijgevolg is het rechthoekige een oorspronkelijke eigenschap van de aarde. Daarentegen is de rechtlijnige beweging oorspronkelijk een eigenschap van het Scheppende, evenals de grootte. Maar alle rechthoekige dingen gaan uit van de rechte lijn en vormen op hun beurt ook weer lichamen. Waar men in de wiskunde lijnen, vlakken en lichamen onderscheidt, ontstaan uit rechte lijnen rechthoekige vlakken en uit rechthoekige vlakken kubieke grootheden. Het Ontvangende richt zich naar de eigenschappen van het Scheppende en maakt zich deze eigen. Zo ontstaat uit een rechte lijn een vierkant en uit een vierkant een kubus. Dit is de eenvoudige overgave aan de wetten van het Scheppende, zonder er iets af- of bij te doen. Daarom is het voor het Ontvangende niet nodig iets opzettelijk na te streven of zich ergens voor in te spannen; alles komt toch terecht. De natuur brengt de wezens voort zonder list of bedrog, dat is haar (op)-recht-heid; ze is rustig en stil, dat is haar rechthoekigheid; ze weigert niet enig wezen te dulden, dat is haat grootheid. Daarom bereikt ze zonder uiterlijk misbaar of bijzondere bedoelingen voor allen het rechte. Voor de mens betekent het de hoogste wijsheid in zijn werken zo 'natuurlijk' te worden als de natuur.
Gelijk de lichte kracht het leven vertegenwoordigt, zo vertegenwoordigt de donkere kracht de dood. In de herfst, als de eerste rijp valt, begint de kracht van de duisternis en de koude zich geleidelijk te ontplooien. Na de eerste sporen zullen volgens vaste wetten de uitingen van de dood gaandeweg toenemen, tot eindelijk de starre winter met zijn ijs is aangebroken.
Precies zo gaat het in het leven. Als zich bepaalde, nauwelijks merkbare tekenen van verval beginnen te vertonen, dan gaat het verder, tot eindelijk de ondergang niet meer te vermijden is. Maar in het leven kan men zulks verhinderen, wanneer men op de eerste tekenen van het verval let en tijdig zijn tegenmaatregelen neemt.
Het teken bestaat uit louter gebroken lijnen. De gebroken lijn symboliseert de donkere, weke, receptieve oerkracht van het Yin. De eigenschap ven het teken is de overgave, zijn beeld is de aarde. Het is het volmaakte tegenstuk van het Scheppende: het tegenstuk, niet het tegendeel; een aanvulling, geen bestrijding. Het is de natuur tegenover de geest, de aarde tegenover de hemel, de ruimte tegenover de tijd, het vrouwelijk-moederlijke tegenover het mannelijk-vaderlijke. Overgedragen op menselijke verhoudingen vindt men het grondbeginsel van dit tegenstuk echter niet alleen in de betrekkingen tussen man en vrouw, maar ook tussen vorst en minister of vader en zoon; ja zelfs in de enkele mens leeft deze tweeheid, in het samengaan van het geestelijke en het zinnelijke.
Toch kan hier niet gesproken worden van een werkelijk dualisme, want er bestaat een duidelijk hiërarchische verhouding tussen de beide grootheden. Op zichzelf is het Ontvangende natuurlijk even belangrijk als het Scheppende. Maar door de eigenschap van de overgave is de plaats van deze oerkracht tegenover het Scheppende duidelijk gekarakteriseerd. Ze moet onder de leiding en de aansporing van het Scheppende staan, dan werkt zij heilzaam. Alleen wanneer zij met deze positie niet tevreden is en zich als gelijke aan de zijde van het Scheppende wil scharen werkt ze verkeerd. Het gevolg ervan is dan oppositie en strijd tegen het Scheppende, hetgeen voor beide partijen nadelig is.
Vermengde tekens:
Het Ontvangende is week.
het Oordeel bij hexagram het Ontvangende @is:
坤：元亨，利牝马之贞。君子有攸往，先迷后得主，利西南得朋，东北丧朋。安贞，吉。
Het ontvangende bewerkt verheven welslagen,
Bevorderend door de standvastigheid van een merrie.
Heeft de edele iets te ondernemen en wil hij vooruit,
Dan verdwaalt hij; volgt hij, dan vindt hij leiding.
Bevorderlijk is het, in het Westen en Zuiden vrienden te vinden,
In het Oosten en Noorden vrienden te ontberen.
Rustige standvastigheid brengt heil.
De vier fundamentele aspecten van het Scheppende: 'verheven welslagen, bevorderend door standvastigheid' vindt men hier terug om het Ontvangende te kenschetsen. Alleen wordt de standvastigheid hier nader gedefinieerd als de standvastigheid van een merrie. Het Ontvangende kenschetst de ruimtelijke werkelijkheid tegenover de geestelijke mogelijkheid van het Scheppende. Als het mogelijke reëel of het geestelijke ruimtelijk wordt dan geschiedt dat altijd door een beperkende, individuele werking. Vandaar dat aan de uitdrukking 'standvastigheid' de nadere bepaling 'van een merrie' is toegevoegd.
Het paard behoort bij de aarde gelijk de draak bij de hemel. Door zijn onvermoeide beweging over de vlakte symboliseert het de wijde ruimte van de aarde. Het symbool 'merrie' is gekozen omdat de merrie de kracht en de snelheid van het paard verenigt met de zachtheid en de gedweeheid van de koe.
Alleen doordat de natuur tegen het wezen van het Scheppende opgewassen is, kan ze de ontvangen impulsen verwezenlijken. Haar rijkdom bestaat daarin dat ze alle wezens voedt; haar grootheid daarin dat ze alles mooier en heerlijk maakt. Zo schept zij voorspoed voor alles wat leeft. Terwijl het Scheppende dingen verwekt, brengt het Ontvangende ze ter wereld.* Overgedragen op menselijke verhoudingen gaat het erom dat men zich gedraagt zoals de situatie dit verlangt. Men is niet in een zelfstandige positie maar werkzaam als hulpkracht. Dan is het zaak iets te presteren. Men moet geen leiding willen geven, daardoor zou men alleen maar van de weg afdwalen. Men moet zich làten leiden, dat is hier de opgave. Wie zich aan het lot weet over te geven vindt stellig de juiste leiding. De edele laat zich leiden. Hij gaat niet blindelings voorwaarts, maar leidt uit de omstandigheden af wat er van hem verlangd wordt, en volgt deze vingerwijzing van het lot. Als de denkbeelden die men ten uitvoer moet brengen eenmaal vastliggen heeft men helpers en vrienden nodig in het uur van arbeid en inspanning. De tijd van arbeid en inspanning wordt door het Westen en het Zuiden uitgedrukt. Deze vormen het symbool voor de plaats waar het Ontvangende aan het werk is voor het Scheppende, gelijk de natuur in de zomer en in de herfst; als men dan niet alle beschikbare krachten samenvat komt men niet klaar met het werk dat men te verrichten heeft. Daarom betekent 'vrienden krijgen' hier bepaaldelijk dat men leiding vindt. Maar behalve de arbeid en de inspanning is er ook een tijd voor het maken en het uitwerken van plannen; daarvoor heeft men de eenzaamheid nodig. Het Oosten symboliseert de plaats waar men de opdrachten van zijn meester ontvangt, en het Noorden de plaats waar men verslag uitbrengt over hetgeen men heeft gepresteerd. Daar moet men alleen zijn en objectief. In dit heilig uur moet men het zonder kameraden stellen, opdat de reinheid niet vertroebeld wordt door partijhaat of partijgunst.
______________
*: Men vindt hier een soortgelijke opvatting als Goethe tot uitdrukking brengt in de volgende verzen:
'So schauet mit bescheidenem Blick
Der ewigen Weberin Meisterstück,
Wie ein Tritt tausend Fäden regt,
Die Schifflein hinüber Schiessen,
Die Fäden sich begegnend fliessen,
Ein Schlag tausend Verbindungen schlägt;
Das hat sie nicht zusammengebettelt,
Sie hat's von Ewigkeit angezettelt,
Damit der ewige Meistermann
Getrost den Einschlag werfen kann.'
Volkomen voorwaar is de verhevenheid van het Ontvangende.
Alle wezens hebben hun geboorte eraan te danken, daar het vol overgave en toewijding het hemelse ontvangt.
Het Ontvangende draagt in zijn rijkdom alle dingen. Zijn aard is in overeenstemming met het grenzeloze. Het omvat alles in zijn wijdheid en verlicht alles in zijn grootte. Door zijn toedoen komen alle afzonderlijke wezens tot welslagen.
Een merrie behoort tot het geslacht van de aarde, zij loopt op de aarde zonder grens. Week, toegewijd, bevorderend door standvastigheid: zo heeft de edele een richting voor zijn levenswandel.
Vooruitgaan leidt tot verdwalen, daar men de weg verliest. Volgen in overgave, zo verkrijgt men een duurzame positie. In het Westen en Zuiden krijgt men vrienden, zodat men met zijnsgelijken samengaat. In het Oosten en Noorden moet men de vrienden ontberen, opdat men eindelijk heil verkrijgt.
Het heil van de rust en de standvastigheid berust daarop, dat men in harmonie is met het grenzeloos zijn van de aarde.
Dit is de verklaring van het woord ‘verheven’ in het oordeel. De grootheid van het Ontvangende wordt als volkomen gekenschetst. Volkomen is wat het voorbeeld evenaart. Hiermede wordt zijn afhankelijkheid van het Scheppende reeds tot uitdrukking gebracht. Terwijl het Scheppende het verwekkende is, waaraan alle wezens hun oorsprong en hun ziel te danken hebben, is het Ontvangende het barende, dat het zaad van het hemelse in zich opneemt en aan de wezens hun lichamelijk organisme geeft.
Dit is de verklaring van het woord ‘welslagen’ in het oordeel. Ook hier vindt men de complementaire antithese van het Scheppende. Terwijl het Scheppende de dingen ‘beschermt’, d.w.z. van boven bedekt, draagt het Ontvangende ze als een altijddurende onderlaag. Zijn wezen is onbegrensde overeenstemming met het Scheppende. Daaraan heeft het zijn welslagen te danken. Terwijl de beweging van het Scheppende de rechte voorwaartse beweging en zijn rust de stilstand is, is de rust van het Ontvangende het gesloten-zijn, en zijn beweging het zich-openen. In de rusttoestand van het gesloten-zijn omvat het alle dingen als in een reusachtige moederschoot. In de bewegingstoestand van het zich-openen laat het ‘t hemelse licht binnen, waarmee het alles belicht. Daarop berust zijn welslagen, dat zich in het gedijen der wezens openbaart. Terwijl het welslagen van het Scheppende daarin bestaat, dat de afzonderlijke wezens hun bepaalde vorm krijgen, bewerkt het welslagen van het Ontvangende, dat ze gedijen en zich ontplooien.
Terwijl het Scheppende wordt gesymboliseerd door de draak, die aan de hemel vliegt, wordt het Ontvangende voorgesteld door de merrie (vereniging van kracht en overgave), die op de aarde loopt. De weekheid en de toewijding mogen de kracht niet uitsluiten, want deze is voor het Ontvangende nodig, wil het als helper van het Scheppende in aanmerking komen. De kracht wordt uitgedrukt door de woorden ‘bevorderend door standvastigheid’, die de commentaar als voorbeeld voor de levenswandel van de edele geeft. (De interpunctie wijkt van die van het oordeel af. Volgens de commentaar moet men – ten gevolge van het rijm – woordelijk vertalen: ‘Bevorderend door standvastigheid: Zo heeft de edele, waarheen hij kan gaan’. In het oordeel daarentegen worden door de meeste verklaarders de laatste woorden bij het volgende getrokken: ‘Heeft de edele iets te ondernemen en wil hij vooruit, dan verdwaalt hij...’).
Als het Ontvangende uit zichzelf voorwaarts zou willen gaan, zou het zijn natuurlijke aard verloochenen en van de weg afraken. Doordat het zich overgeeft en het Scheppende volgt, komt en blijft het in de positie, die bij zijn wezen past.
Het Westen en het Zuiden zijn volgens de opstelling van koning Wen de streek, waar de vrouwelijke diagrammen zijn opgesteld. Kun is hier te midden van de dochters. In het Oosten en Noorden daarentegen zijn de mannelijke diagrammen (Qian met de zoons), zodat het Ontvangende in deze streek alleen is. Maar juist dit alleen-zijn met het Scheppende strekt het tot heil. Zo moet de aarde met de hemel alleen zijn, de beambte de heerser alleen dienen, de vrouw de man alleen aanhangen.
De aarde is stil. Ze handelt niet zelfstandig, maar neemt bestendig de invloeden van de hemel in zich op. Daardoor wordt ze in haar leven onuitputtelijk en eeuwig. Zo krijgt ook de mens deel aan het eeuwige, doordat hij niet in ijdele, egocentrische bedrijvigheid alles ‘zelf’ wil doen, maar zich rustig en bestendig openstelt voor de impulsen, die uit de diepten van de scheppende krachten tot hem komen.
het Beeld van hexagram het Ontvangende @is:
地势坤，君子以厚德载物。
De toestand van de aarde is de ontvangende overgave.
Zo draagt de edele de buitenwereld in de wijde ruimte van zijn wezen.
Evenals er slechts één hemel is, is er slechts één aarde. Terwijl echter bij de hemel de verdubbeling van het teken de duur in de tijd aangeeft betekent deze bij de aarde de uitbreiding in de ruimte en de vastheid waarmee zij het daar levende en strevende draagt en in stand houdt. In haar overgave draagt de aarde gelijkelijk goed en kwaad. Zo maakt de edele zijn karakter ruim, degelijk en draagkrachtig, zodat hij mensen en dingen vermag te dragen en te verdragen.
⊗De basistrigrammen
Een hexagram bevat veel informatie. De meest aan de oppervlakte liggende informatie vinden we als we een hexagram in twee stukjes van elk drie lijnen opdelen; we zien dan de twee zogenaamde ‘trigrammen’ waar het hexagram uit bestaat. Er is een bovenste trigram en een onderste trigram: het bovenste basistrigram vertelt iets over je omgeving in relatie tot je situatie; deze gaat vaak over alles buiten jou.
Het onderste basistrigram stelt jou voor, de vraagsteller, en vertelt iets over jezelf en je eigen houding. Mocht de vraag over iets of iemand anders gaan, dan is het onderste trigram die ander en het bovenste trigram alles buiten die ander, bijvoorbeeld een beoogde zakenpartner of een doel dat bereikt wil worden. Ook staan de twee basistrigrammen tot elkaar als oorzaak en gevolg – het onderste trigram is dan de oorzaak, het bovenste het gevolg.
De waarde van de acht trigrammen kan moeilijk onderschat worden. Ze zijn het fundament van de Yijing, en in de huidige indeling van het boek lijkt de volgorde van de hexagrammen dan ook op geheimzinnige wijze bepaald te worden door de trigrammen waaruit de hexagrammen zijn opgebouwd. Samen met de leer van de Vijf Fasen vormen de acht trigrammen de belangrijkste kern van het Chinese gedachtegoed. Ze worden toegepast bij feng shui (de eeuwenoude leer voor de plaatsing van huis en graf), bij verschillende vormen van Chinese astrologie, de traditionele Chinese geneeskunde, en er is zelfs een vorm van verdedigingskunst, Baguazhang, die geheel is afgestemd op de acht trigrammen. Wie zich gaat verdiepen in de Chinese filosofie zal altijd de acht trigrammen en hun associaties tegenkomen. Ze worden gekoppeld aan de acht windrichtingen, aan lichaamsdelen, getallen, landkenmerken, geur, kleur en smaak, kortom, ze vormen een belangrijke bron voor het systematiseren van vele dingen.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗De kerntrigrammen
De kerntrigrammen zijn de pit of de wortel van het hexagram; deze zitten dan ook als zodanig verborgen in het binnenste van het hexagram:
Het onderste kerntrigram wordt gevormd door de 2de, 3de en 4de lijn, het bovenste kerntrigram wordt gevormd door de 3de, 4de en 5de lijn (altijd van onderaf geteld). Zij overlappen elkaar.
De betekenis van de kerntrigrammen
De eigenschappen en symboliek van de trigrammen zijn hier niet anders dan zoals bij de basistrigrammen besproken. Zij geven nu echter aan wat vóór de huidige situatie heeft plaatsgevonden. Kerntrigrammen
wijzen aan welk zaadje heeft geleid tot de tegenwoordige toestand. Ook duiden ze aan wat er op onbewuste niveaus speelt: wensen, verlangens, angsten die niet worden uitgesproken. Het bovenste kerntrigram
geeft aan wat onbewust leeft en graag naar buiten wil komen, het onderste kerntrigram geeft aan wat diep onbewust leeft en niet graag naar buiten wil komen. Vooral dit laatste is belangrijk, het vormt in
veel gevallen de motor achter ons doen en laten.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗Omhullende trigrammen
In veel beschrijvingen is er sprake van trigrammen waarvan de kwaliteiten ‘niet voltooid’ worden, of ‘beperkt’ of ‘belemmerd’ worden: een andere factor heeft invloed op het trigram waardoor dit zijn eigenschappen niet goed kan laten zien. Wát het trigram beïnvloedt kunnen we zien door te kijken naar de lijnen die om het kerntrigram heen zitten. Deze lijnen creëren een ander trigram wat het kerntrigram omhult en zo belemmert dat het kerntrigram zich kan uiten.
Dit ‘omhullende trigram’ wordt in het Chinees het baoti genoemd, de omhullende structuur, en de toepassing ervan komt vermoedelijk uit de koker van Lin Li (1120-1190). Zelf zegt Lin over de baoti: ‘Dit “omhullen” betekent dat het in staat is leven te geven, geboren te laten worden; “omhullen” en “leven geven” is eigenlijk één betekenis.’ (Het karakter bao包 ‘omhullen’ stelde oorspronkelijk een foetus in de baarmoeder voor, vandaar de verbinding tussen ‘omhullen’ en ‘leven schenken’.) De twee baoti-trigrammen beschermen de kerntrigrammen en zorgen er tegelijkertijd voor dat deze zich niet kunnen uiten, zich niet in volwassenheid kunnen tonen, omdat ze nog niet volgroeid zijn.
Er zitten twee baoti-trigrammen in het hexagram: een onderste omhullend trigram en een bovenste omhullend trigram. Ze zijn als volgt te vinden in een hexagram:
Dit hexagram heeft als onderste kerntrigram Wind ☴. De lijnen rondom dit kerntrigram vormen het trigram Water ☵. Water omhult zo het trigram Wind. Anders gezegd: Water zorgt ervoor dat de kwaliteiten van Wind verborgen blijven of zich niet kunnen manifesteren. Communiceren, resultaat bereiken op lange termijn, niet opgeven maar consequent doorgaan, nieuwsgierig durven zijn enzovoort worden belemmerd door onzekerheid, angsten, geen grip krijgen op de situatie, het gevoel mee te moeten stromen in een onduidelijke koers die niet een vastomlijnd doel heeft.
Het bovenste kerntrigram wordt op dezelfde manier omhuld door een ander trigram. In ditzelfde hexagram als hierboven is het bovenste kerntrigram Hemel ☰. Dit wordt omhuld, verborgen of belemmerd door het trigram Aarde ☷. Zo ontstaat het beeld van vernieuwing, creativiteit en scheppende kracht, leiderschap en een doelgerichte focus die worden belemmerd door passiviteit, een afwachtende houding, en in het ergste geval door lijdzaamheid. Een wilskrachtige leider die zijn plannen niet kan uitvoeren doordat het volk hem tegenwerkt.
In bovengenoemd voorbeeld zien we in totaal zes verschillende trigrammen: We hebben de basistrigrammen Berg ☶ en Meer ☱, de kerntrigrammen Wind ☴ en Hemel ☰, en de baoti, de omhullende trigrammen Water ☵ en Aarde ☷. Het kan echter ook gebeuren dat een trigram vaker voorkomt in het hexagram, en dat heeft interessante consequenties.
Bij dit hexagram zien we als onderste kerntrigram het trigram Donder ☳. Daaromheen zit als baoti het trigram Wind ☴. Donder zit dan opgesloten in Wind: vernieuwing, een nieuwe start en snelle voortgang (Donder) worden belemmerd, tegengehouden of beschermd door een houding van ‘rustig aan dan breekt het lijntje niet’, kleine stapjes en focus op details; veel communicatie maar weinig concreet resultaat (Wind). Op deze manier zorgt Wind ervoor dat spontaniteit en zelfvernieuwing geen kans krijgen. Maar dit omhullende trigram Wind zien we ook terug als bovenste basistrigram – het trigram dat vaak de tegenpartij of de omgeving symboliseert. Het bovenste basistrigram is hier tevens het belemmerende trigram, oftewel: het is de tegenpartij, de omgeving die in dit geval de vernieuwing en een concrete doorbraak tegenhoudt.
Dat met de baoti diepzinnige inzichten kunnen worden verkregen zien we met hexagram 37. Dit hexagram heeft als onderste basistrigram Vuur ☲. Het heeft ook Vuur als bovenste kerntrigram. Dit kerntrigram wordt op zijn beurt weer ingepakt door trigram Vuur. Als we het onderste trigram zien als de vraagsteller, die dus Vuur is, dan ontstaat de gedachte aan iemand die een heldere visie heeft, een goed beeld van de ontwikkelingen bezit, maar dit niet kan uiten. Hij wordt hierin belemmerd, maar de belemmerende factor is hijzelf: hij hecht zozeer aan zijn eigen visie dat hij niet meer objectief de waarde ervan kan beoordelen. Hij wil dat zijn visie zuiver blijft en niet wordt aangetast door indringende invloeden van buitenaf (het bovenste basistrigram Wind ☴). Daarom kiest hij ervoor zijn visie te beschermen door deze voor zichzelf te houden.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☰De Hemel: het Scheppende
Het trigram ‘De Hemel’ bestaat volledig uit drie hele lijnen. Deze hele lijnen staan voor het Yang-principe in het universum. Yang is actie, beweging, iets doen. Ook staat het voor het geestelijke, het ontastbare, en het lichte. Het is de vader van alle acht trigrammen, en duidt zo op het mannelijke, leidende principe. Het betekent geven, naar buiten treden, de leiding nemen, actie ondernemen. Hemel is de creatieve, initiërende kracht in ons universum. Het is de intentie, het idee, de wil en doelgerichtheid. Het is de ultieme Yang-kracht, de sturende, richtingbepalende werking in je leven. ‘Laat mij de onzichtbare maar leidende intentie zijn.’
• Wat het doet: actief inzetten, doelbewust en krachtig besluiten nemen, focussen, leiding nemen.
• Wat het laat zien: het lichte, hogere, onzichtbare en ontastbare, spirit, leiderschap, het sterke, onuitputbare.
☰ De Hemel als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: neem de leiding in je situatie. Geef sturing aan anderen, zet jezelf doelbewust in om je gekozen doel te bereiken. Focus je op externe factoren die leiding nodig hebben. Maak je intentie en ideeën duidelijk. Treed krachtig en sterk op.
• Wat het laat zien: mannelijke dominantie buiten jou, een wilskrachtige persoon of omgeving, een door ratio gedreven externe factor die wil sturen. Een vaderfiguur.
• Hoe je het uit: Hemel als bovenste trigram kan betekenen dat je plannen wilt uitvoeren; je hebt ideeën en wilt iets opzetten dat erkenning in je omgeving, en wellicht in de maatschappij geeft. Je wilt geestelijke waarden uitdragen in de wereld. Je wilt iets betekenen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je drammerig bent, en koppig.
☰ De Hemel als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: vind je innerlijke drijfveer. Focus op je intentie, je motivatie en je doel. Richt je op je innerlijke kracht die alles in beweging zet, de onzichtbare energie die zorgt dat de dingen lopen volgens jouw plan. Gebruik je hoofd, je intellect. Wees innerlijk sterk.
• Wat het laat zien: innerlijke kracht, rationaliteit en focus op aspecten in jezelf. Leiding nemen over jezelf, de spiritualiteit achter je handelen.
• Hoe je het uit: een innerlijke kracht die je zelfverzekerd en beslist maakt. Je hebt energie in je, maar voelt niet direct de behoefte daar concreet iets mee te doen. Het is je drijfveer, je motivatie. Je bent je eigen leider, en onafhankelijk van anderen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je egoïstisch bent, en een binnenvetter.
☰ De Hemel als bovenste kerntrigram:
er is een drang om als leider op te treden of om de eigen creativiteit te laten zien. Je hebt ideeën die je wilt verwezenlijken, maar ze blijven in de conceptfase.
☰ De Hemel als onderste kerntrigram:
er is een sterke vaderbinding, of binding met het vaderlijke. De inspiratie die je van binnen voelt kan niet benut worden. Je hebt een richting maar geen doel.
☰ De Hemel als bovenste omhullend trigram:
Er is een sterke, mannelijke invloed die zijn wil oplegt. De ratio heeft de overhand. Er wordt meer gedacht in abstracte theorieën waarbij de dagelijkse praktijk niet als leidend wordt gezien. Ideeën zonder concretisering zijn een belemmerende factor.
☰ De Hemel als onderste omhullend trigram:
Er is een sterke, mannelijke invloed die zijn wil oplegt. De ratio heeft de overhand. Er wordt meer gedacht in abstracte theorieën waarbij de dagelijkse praktijk niet als leidend wordt gezien. Ideeën zonder concretisering zijn een belemmerende factor.
☰ De Hemel als resonantietrigram:
De relatie kenmerkt zich door, of heeft behoefte aan, een gemeenschappelijk doel en focus. De neuzen staan dezelfde kant op, er is een gedreven actie en motivatie om de relatie en het gekozen doel succesvol te laten zijn. Het risico bestaat dat er te veel in concepten wordt gedacht en er niets concreet wordt bereikt. Ook kan de relatie een sterk mannelijk of zakelijk karakter hebben.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☷De Aarde: het Ontvangende
Het trigram ‘De Aarde’ bestaat in zijn geheel uit gebroken lijnen, Yin-lijnen. Yin staat voor het ontvankelijke, het openstaan, het passieve, het volgen. Het staat voor het tastbare, het concrete, het donkere en zware. Het is de moeder van alle trigrammen, en duidt zo op het voedende, verzorgende principe. Het betekent in- casseren, volgen, stilstaan, ervaren. Het trigram Aarde is de uitvoerende macht. Het maakt zaken concreet en zichtbaar, het zet intentie om in daden en resultaat. Aarde staat voor materie, de stof waar je mee kunt werken en die je kunt vormgeven. Ze is in aard passief, maar gaat aan de slag met de juiste input. ‘Geef mij je ideeën en ik laat ze groeien tot wasdom.’
• Wat het doet: ontvangen, voeden, verzorgen en ruimte geven. Concretiseren, tastbaar maken. De leiding volgen, plannen uitvoeren met het oog op het gewenste resultaat.
• Wat het laat zien: een open karakter, het onbewerkte veld met potentie, sterke arbeid die zich tomeloos inzet voor het grote geheel. Dienstbaarheid, de moeder.
☷ De Aarde als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: stel je open op, wees ontvankelijk voor de noden in je omgeving en verzorg deze. Stel je dienstbaar op zonder verwachtingen of oordelen te hebben over de voor je liggende arbeid. Zorg dat het werk wordt gedaan.
• Wat het laat zien: groei door de juiste voeding. Wei wu wei – doen door niets te doen: een omgeving die vanzelf vanuit openheid kan groeien naar het gewenste eindresultaat.
• Hoe je het uit: Aarde als bovenste trigram kan betekenen dat je je openstelt voor invloeden van buitenaf. Je wilt de buitenwereld ervaren, meemaken zonder die zelf te sturen. Je wilt hulpvaardig zijn, anderen ondersteunen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je passief bent, je te veel laat leiden door je omgeving en wordt gebruikt door anderen.
☷ De Aarde als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: sta open voor je innerlijke groei. Geef je eigen ideeën en intenties de ruimte om concreet te worden. Verzorg jezelf, sta open voor je eigen behoeften en richt je op de mogelijkheden die je hebt om ideeën en intenties ten uitvoer te brengen. Beantwoord innerlijke vragen zonder twijfel of oordeel.
• Wat het laat zien: de voedende ruimte in jezelf, de innerlijke moeder, je kracht om te verzorgen en vorm te geven, dienstbaar maar niet lijdzaam.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Aarde betekenen dat je openstaat voor alles wat er in jezelf leeft, zonder grenzen of voorwaarden. Je accepteert je eigen karakter, emoties en handelingen zonder oordeel. Je hebt een rustige houding en hebt geen behoefte om iets te ondernemen, je laat het liever op je afkomen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je slaaf bent van je eigen emoties, en je te veel laat leiden door je passieve kant.
☷ De Aarde als bovenste kerntrigram:
je wilt openstaan voor je omgeving, maar weet niet goed hoe je dit moet uiten. Verzorgende kwaliteiten worden niet ingezet, het concretiseren van eerdere plannen wordt niet gerealiseerd. De ruimte die er is voor groei wordt niet benut.
☷ De Aarde als onderste kerntrigram:
er is een sterke moederbinding, of binding met het moederlijke. Je voelt een leegte vanbinnen, een holte die zich wil opvullen. Je ervaart een passiviteit en doelloosheid en ziet geen mogelijkheden om dit op te lossen.
☷ De Aarde als bovenste omhullend trigram:
Er is een passieve houding en de neiging de zaken op hun beloop te laten. Er is gebrek aan leiding; men wordt afgeschermd door het vrouwelijke of moederlijke, het Yin. Er is een dominante focus op het materiële, op tastbaar en aantoonbaar resultaat. Men is makkelijk beïnvloedbaar.
☷ De Aarde als onderste omhullend trigram:
Er is een passieve houding en de neiging de zaken op hun beloop te laten. Er is gebrek aan leiding; men wordt afgeschermd door het vrouwelijke of moederlijke, het Yin. Er is een dominante focus op het materiële, op tastbaar en aantoonbaar resultaat. Men is makkelijk beïnvloedbaar.
☷ De Aarde als resonantietrigram:
Beide partijen hebben een open houding naar elkaar toe en willen elkaar ondersteunen. Ze hebben oog voor elkaars behoeften, en willen hier wederzijds in voorzien. Productie, concreet resultaat is een gemeenschappelijk belang. Er is kans dat beide partijen een passief-afwachtende houding laten zien, waardoor het beoogde resultaat niet van de grond komt. Men verwacht over en weer dat de ander wel het initiatief zal nemen.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☱Het Meer: het Vrolijke
Het trigram ‘Het Meer’ staat voor het vrolijke, de ontspanning, de positieve kijk op het leven, onbezorgdheid. Het staat voor creativiteit die voortkomt uit beschouwing. Het betekent de diepere gevoelens, de innerlijke bron waaruit wordt geput om zin aan je leven te geven. Het staat voor onconventionele middelen, magie en religieuze bezinning. Het Meer kan door positieve energie een overheersend negativisme doorbreken. ‘Ik ben de positieve kracht die zin geeft aan jouw levensbestemming.’
• Wat het doet: opgeruimd en zorgeloos de wereld tegemoet tre- den, niet belemmerd door verantwoordelijkheden of verplichtingen. Het trigram Meer zorgt dat de dingen plezierig zijn. Het laat zich niet beïnvloeden door negatieve elementen, waardoor deze elementen vanuit machteloosheid zullen oplossen. Het Meer is wars van regels en conventies; het doet dat wat nodig is om de eigen innerlijke Zin te bereiken, ongeacht voorgeschreven structuren en verwachtingen.
• Wat het laat zien: de schoonheid in het bestaan, het vrolijke, plezierige en de voldoening die in elke situatie te bereiken valt. De ongebaande paden van een vrije geest.
☱ Het Meer als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: positieve inzet en tevens diezelfde positiviteit vinden buiten jezelf. Wees eigengereid, maar zonder te kwetsen. Wees een voorbeeld waar anderen zich aan kunnen spiegelen.
• Wat het laat zien: de opening in de muur, de poëzie van het universele ritme, onbezorgde naïviteit in de omgang met je omgeving. Onbevangenheid die niet neergeslagen kan worden.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan het Meer betekenen dat je een positieve kijk hebt op de wereld en op je situatie. Je maakt je niet werkelijk zorgen, en je wilt je onbezorgdheid graag delen met anderen. Je bent openhartig, je maakt van je hart geen moordkuil. Je bent een spiegel voor je omgeving. In het uiterste geval kan het betekenen dat je kinderlijk naïef bent, je niets aantrekt van je omgeving, en werkelijke problemen niet onder ogen durft te zien.
☱ Het Meer als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: innerlijke tevredenheid. Wees je eigen bron van inspiratie en onbezorgdheid. Durf buiten je ingebouwde structuren te kijken. Focus je op onverwachte mogelijkheden die je normaliter niet snel zou benutten.
• Wat het laat zien: je innerlijke bron, de onuitputtelijke positieve kracht van je diepste wezen. De spiegel van je ziel, je unieke persoonlijkheid als drager van je kwaliteiten.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan het Meer betekenen dat je een rijk innerlijk leven hebt. Je bent je bewust van je gevoelens en wat ze voor je betekenen. Je hebt veel zelfvertrouwen en maakt je geen zorgen over de toekomst. Je gevoelens zijn je inspiratie, maar je loopt hier niet mee te koop. In het uiterste geval verdrink je in je eigen gevoelswereld en kunnen depressiviteit en ontkenning van je zwakkere kant het gevolg zijn.
☱ Het Meer als bovenste kerntrigram:
er is een positief-naïeve kant die naar buiten wil. Het kind in jezelf wil gezien worden. Je hebt de behoefte om je niet te conformeren aan de verwachtingen van anderen.
☱ Het Meer als onderste kerntrigram:
de positieve kant van je karakter is weggestopt. Je wordt onzeker van je eigen optimisme en je vraagt je wellicht af of het gerechtvaardigd is. Je bron wordt niet gevoed – je innerlijke Meer wordt geblokkeerd.
☱ Het Meer als bovenste omhullend trigram:
Een naïeve kijk op de zaken waarbij verantwoordelijkheden worden genegeerd of ontkend houdt de vooruitgang in zijn greep. Een volwassen houding ontbreekt; de bal wordt steeds teruggekaatst. Onconventionele middelen of besluiten die buiten het vastgestelde kader vallen zijn een belemmerende factor.
☱ Het Meer als onderste omhullend trigram:
Een naïeve kijk op de zaken waarbij verantwoordelijkheden worden genegeerd of ontkend houdt de vooruitgang in zijn greep. Een volwassen houding ontbreekt; de bal wordt steeds teruggekaatst. Onconventionele middelen of besluiten die buiten het vastgestelde kader vallen zijn een belemmerende factor.
☱ Het Meer als resonantietrigram:
In deze relatie is er ruimte voor luchtigheid, het mag niet te zwaar of serieus worden. De relatie kenmerkt zich door een positieve sfeer. Plezier en zingeving zijn belangrijke onderdelen die de relatie in stand houden. Keerzijde is dat verantwoordelijkheden worden ontweken en dat belangrijke of moeilijke taken en beslissingen over en weer worden teruggespeeld.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☲Het Vuur: het Zich-Hechtende
Het trigram ‘Het Vuur’ staat voor het licht, de waarheid. Het is dat wat de leugen ontmaskert en de duisternis verdrijft. Het betekent het aangaan van verbintenissen; je samenvoegen met iets of iemand anders. Het Vuur staat voor zoeken naar houvast, dat wat betekenis aan je leven kan geven. Het trigram Vuur is warmte, helderheid en inzicht. De eigen waarheid als zekerheid waar men aan hecht. Vuur gaat relaties aan en klampt zich vast aan dat wat het voedt. ‘Ik ben het licht dat laat zien waar jij aan hecht.’
• Wat het doet: verbinden, benutten, transformeren en terugbrengen tot de essentie. De waarheid aan het licht brengen. Commitment. Zo beschermt het Vuur de kleine vonk die anders zou uitdoven.
• Wat het laat zien: de werkelijkheid zoals die is. Het belang van verbintenissen. Het openbaart dat wat in essentie nodig is.
☲ Het Vuur als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: laat je eigen waarheid zien. Wees betrokken, durf je te hechten aan dat wat transformaties teweeg kan brengen. Vertrouw op je eigen inzichten.
• Wat het laat zien: je afhankelijkheid tot je omgeving, iets buiten jezelf wat jou kan voeden zodat jij warmte terug kunt geven.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan Vuur betekenen dat je waarde hecht aan de mening van anderen. Je vindt het belangrijk onrecht te bestrijden en je eigen visie hierop aan anderen te vertellen. Je voelt je thuis in groepen, en werkt graag samen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je opdringerig bent, en bezitterig.
☲ Het Vuur als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: zie je eigen waarheid onder ogen: verbind je aan dat wat jou als unieke persoon definieert en laat dit je drijfveer zijn. Wees je bewust van je innerlijke vuur, je passie.
• Wat het laat zien: de voedingsbron waar je vuurtje op brandt. Je verdedigingsmechanisme om je zachte kanten te beschermen. Je hart.
• Hoe je het uit: Vuur als onderste trigram kan betekenen dat je op zoek bent naar de waarheid in jezelf, in plaats van in je omgeving. Je eigen normen en waarden zijn belangrijker voor je dan die van de maatschappij. Je hecht aan principes, en hebt een rationele inslag. In het uiterste geval kan het betekenen dat je je eigen principes als enige en juiste waarheid ziet, en niet openstaat voor de waarheid van anderen, of dat je te zeer hecht aan je eigen geweten.
☲ Het Vuur als bovenste kerntrigram:
je eigen inzichten komen niet naar buiten. Je hebt visie, maar ziet geen mogelijkheden om deze te delen. De waarheid zit vanbinnen, maar wil daar niet blijven. Je bent bang je te hechten, te verbinden aan dat buiten jouzelf wat je kan voeden.
☲ Het Vuur als onderste kerntrigram:
je koestert je eigen waarheid en inzichten als een kostbare schat. De waarde ervan voor de wereld is nog niet tot je doorgedrongen. Je innerlijk Vuur kan niet groeien.
☲ Het Vuur als bovenste omhullend trigram:
Men stelt zich afhankelijk op, is te zeer gehecht aan de eigen visie en persoonlijke beeldvorming. Men gaat prat op relaties met anderen zonder dat deze verbindingen voedend zijn in de huidige situatie. De uiterlijke vorm gaat boven de inhoudelijke functie.
☲ Het Vuur als onderste omhullend trigram:
Men stelt zich afhankelijk op, is te zeer gehecht aan de eigen visie en persoonlijke beeldvorming. Men gaat prat op relaties met anderen zonder dat deze verbindingen voedend zijn in de huidige situatie. De uiterlijke vorm gaat boven de inhoudelijke functie.
☲ Het Vuur als resonantietrigram:
Vuur is bij uitstek hét trigram van relaties. Een kenmerk van deze relatie is dat de verbinding tussen beide partijen zeer sterk is. Men voedt elkaar, maar het gevaar bestaat dat de een niet zonder de ander kan, waardoor de relatie een obsessief of verslavend karakter krijgt. Men kan elkaar dan niet meer als individuele persoon zien.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☴De Wind: het Zachtmoedige
Het trigram ‘De Wind’ staat voor nieuwsgierigheid en buigzaamheid. Het betekent doorzettingsvermogen vanuit zachtmoedigheid, en meegaandheid zonder je eigen principes geweld aan te doen. De Wind staat voor grondigheid, uitwisseling en communicatie. Het trigram heeft ook wel als naam ‘Het Hout’. De Wind symboliseert een zachte, indringende kracht die continu doorgaat en niet opgeeft. Kleine stapjes zonder haast. Hij is nieuwsgierig en kent geen grenzen. De Wind is onzichtbaar aanwezig en zorgt voor resultaat dat beklijft op lange termijn. De Wind draagt uit, egaliseert, creëert balans en evenwicht. ‘Ik ben de wortels van de boom die door volharding de hardste steen weten te breken.’
• Wat het doet: communiceren, lange reizen maken, zachte, bijna onmerkbare invloed uitoefenen. Op de achtergrond werkzaam zijn. Doorgaan, niet opgeven.
• Wat het laat zien: de details. Ontelbare stapjes die op zichzelf bekeken onbeduidend lijken, maar langzaam toewerken naar iets groots en blijvends. Het Vlindereffect. (Het Vlindereffect gaat uit van het idee dat een kleine, ogenschijnlijk onbeduidende factor (zoals de minieme luchtverplaatsing door vlindervleugels) op plaats A grote gevolgen heeft (bijv. een orkaan) voor een kilometers verder gelegen plaats B.)
☴ De Wind als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: concentreer je op kleine stapjes en op details. Werk op de lange termijn. Zorg voor een stappenplan dat je nauwkeurig tot op de letter kunt volgen. Communiceer; oefen op een onopvallende manier je invloed uit en zorg zo voor balans in je omgeving. Toon wilskracht. Zet de puntjes op de i.
• Wat het laat zien: ogenschijnlijk onbeduidende invloeden van buitenaf die uiteindelijk een blijvend en onomkeerbaar effect hebben. Onophoudelijke zachtmoedigheid zonder bijbedoelingen. Erosie die de hoogste bergen kan doen slijten.
• Hoe je het uit: de Wind als bovenste trigram kan betekenen dat je nieuwsgierig bent, en graag op de hoogte wilt blijven van wat er in je omgeving gebeurt. Je hebt behoefte aan uitwisseling, en bent op zoek naar evenwicht. Je hebt meer behoefte aan details dan aan de grote lijnen. In het uiterste geval kan het betekenen dat je pietluttig bent en louter kijkt naar kennis zelf dan naar de waarde ervan.
☴ De Wind als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: onderwerp jezelf aan een nauwkeurig zelfonderzoek. Wees nieuwsgierig naar je eigen motivaties; creëer een innerlijke dialoog. Wees geduldig en standvastig. Geef niet op. Vraag jezelf af hoe je je eigen karakter bestendigheid kunt geven zonder het geweld aan te doen.
• Wat het laat zien: de kracht om vol te houden en je niet door tegenslagen te laten ontmoedigen. Zachtmoedigheid jegens je eigen kunnen en beperkingen. De continue zoektocht naar balans in jezelf.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Wind betekenen dat je jezelf aan een grondig zelfonderzoek onderwerpt. Je bent op zoek naar de oorzaken die je hebben gemaakt tot wat je nu bent. Het ‘waarom’ is nu belangrijk voor je. Je zet door tot je de antwoorden hebt die je verlangt. In het uiterste geval kan het betekenen dat je meer kijkt naar de afzonderlijke delen van je wezen en je situatie dan naar het geheel. Ook kan het duiden op besluiteloosheid.
☴ De Wind als bovenste kerntrigram:
je voelt de behoefte om te communiceren, maar weet je nog niet goed te uiten. Je wil kleine stapjes doen en op lange termijn een bestendig resultaat neerzetten, maar andere factoren belemmeren dit.
☴ De Wind als onderste kerntrigram:
je mist een innerlijke dialoog, en bent niet in staat voors en tegens evenwichtig tegen elkaar af te zetten. Besluiteloosheid is het gevolg.
☴ De Wind als bovenste omhullend trigram:
Er wordt gedraald en knopen worden niet doorgehakt. De focus ligt op communicatie en uitwisseling over en weer zonder dat hiermee iets wordt bereikt. Men is bezig met details en verliest de grote lijnen uit het oog. Wat ver weg is wordt belangrijker gevonden dan wat dichtbij is.
☴ De Wind als onderste omhullend trigram:
Er wordt gedraald en knopen worden niet doorgehakt. De focus ligt op communicatie en uitwisseling over en weer zonder dat hiermee iets wordt bereikt. Men is bezig met details en verliest de grote lijnen uit het oog. Wat ver weg is wordt belangrijker gevonden dan wat dichtbij is.
☴ De Wind als resonantietrigram:
De relatie is zachtmoedig – harde woorden zullen er niet snel vallen. Communicatie is zeer belangrijk, er wordt gekeken naar de kleine dingen, de details. Men streeft naar een langdurige relatie die nog jaren kan standhouden. Er kan wel een neiging zijn om muggenzifterig te worden en het overzicht op het geheel te verliezen. Men ziet dan door de bomen het bos niet meer.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☶De Berg: het Stilhouden
Het trigram ‘De Berg’ staat voor rust, naar binnen keren en meditatie. Het betekent terugkijken naar wat is geweest, afronden, stopzetten en tegenhouden. De Berg geeft houvast, is concreet, neemt duidelijk stelling en staat voor een vastomlijnd standpunt. De Berg is de grote grenzensteller. Hij zet processen stil, stopt vooruitgang en conserveert dat wat er reeds is. Hij is stil, introvert en onwrikbaar in zijn besluiten. Hij houdt vast aan dat wat hij kent en zal zorgen dat dat niet verandert. ‘Ik maak af wat anderen zijn begonnen.’
• Wat het doet: terugkijken, evalueren en contempleren. Afstand nemen en behouden wat eerder is ontstaan. Afronden, voorbereiden op een nieuwe start.
• Wat het laat zien: een grens, een mijlpaal. Een koelkast waarin alles blijft zoals het is. Een besloten ruimte die rust geeft en rust uitstraalt.
☶ De Berg als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: stel grenzen. Wees onwrikbaar, laat je niet van je stuk brengen. Houd vast aan dat wat je hebt en bescherm dat, zorg dat het niet wordt aangetast. Wees betrouwbaar en duidelijk. Rond het af.
• Wat het laat zien: een onverzettelijke macht waar je niet omheen kunt. Betrouwbaarheid die zich niet laat beïnvloeden door grillen of de waan van de dag. Een zekerheid waar je op kunt bouwen. Een gesloten en conservatieve moloch.
• Hoe je het uit: de Berg als bovenste trigram kan betekenen dat je omgeving je houvast is. Je bent praktisch ingesteld, meer een doener dan een denker, en gericht op resultaat. Je hebt één doel voor ogen en richt je daar volledig op, iets belangrijkers is er niet. Je bent standvastig en resoluut. Ook aan je omgeving maak je duidelijk wat je wilt bereiken. In het uiterste geval kan het betekenen dat je koppig bent, en meer gericht op het doel dan op de gevolgen ervan.
☶ De Berg als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: keer naar binnen, sluit je af voor invloeden van buitenaf. Zet een punt achter lopende en slepende processen in jezelf, rond deze af op een manier die je rust geeft.
• Wat het laat zien: innerlijke rust. De zekerheid van een stabiel gemoed. De begrenzingen waarbinnen je geest met zelfvertrouwen kan functioneren.
• Hoe je het uit: als onderste trigram kan Berg betekenen dat je behoefte hebt aan rust, aan meditatie en beschouwing. Je bent gericht op je eigen processen en niet op die van je omgeving. Je zoekt houvast in je eigen waarden en probeert je eigen zekerheden te ontdekken. Je wilt dit zelf doen, zonder hulp van anderen. In jezelf gekeerd heb je geen behoefte aan inmenging van je omgeving. In het uiterste geval kan het betekenen dat je je volledig afzondert, en geen oog meer hebt voor de wisselwerking tussen jou en je omgeving.
☶ De Berg als bovenste kerntrigram:
je zoekt een stiltepunt in jezelf dat je helpt om te gaan met je dagelijkse bezigheden. Je hebt een sterk meditatieve aanleg, maar wordt hierin tegengehouden. Je standvastigheid en betrouwbare instelling worden niet gezien.
☶ De Berg ls onderste kerntrigram:
je voelt je alsof je een groot geheim in je draagt dat beschermd moet worden. Dit is je houvast, maar je voelt de dreiging van andere factoren die je innerlijke zekerheid beïnvloeden.
☶ De Berg als bovenste omhullend trigram:
Koppigheid, een aversie tegen verandering of vernieuwing belemmert. Er is een afzijdige houding, onwil om samen te werken; men trekt zich terug in zijn eigen wereld. Er worden hindernissen gecreëerd die als doel hebben de status quo in stand te houden.
☶ De Berg als onderste omhullend trigram:
Koppigheid, een aversie tegen verandering of vernieuwing belemmert. Er is een afzijdige houding, onwil om samen te werken; men trekt zich terug in zijn eigen wereld. Er worden hindernissen gecreëerd die als doel hebben de status quo in stand te houden.
☶ De Berg als resonantietrigram:
Een verhouding die wordt gekenmerkt door het trigram Berg bevat een sterke mate van individualiteit. De beide partijen zijn sterk op zichzelf gericht en wederzijds moeilijk benaderbaar. Contact wordt wellicht vermeden, toch heeft ieder een hoge mate van vertrouwen in de ander. Het risico bestaat dat door starheid en conservatisme de relatie niet kan groeien. Veranderingen binnen de relatie kunnen een strijdpunt zijn.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☵Het Water: het Onpeilbare
Het trigram ‘Het stromende Water’ symboliseert het diepe, het onbewuste. Het staat voor dat wat verborgen is en zich niet makkelijk laat vinden. Je angsten, je twijfels en onzekerheden worden weergegeven door dit trigram. Het betekent risico’s nemen, gevaar, en krachten die onder de oppervlakte aan het werk zijn. Het trigram Water is het gevoelstrigram. Hoe het stroomt heeft het niet in de hand, dit wordt door andere factoren buiten Water om bepaald. Waar het uitkomt is onzeker, hoe het pad gaat worden staat niet bij voorbaat vast. Het stromende Water staat voor emotie, meestromen zonder vastomlijnd doel. ‘Ik ben de grillige duistere weg waarvan de reis boven het uiteindelijke doel uitstijgt.’
• Wat het doet: stromen zonder doel, de diepte opzoeken, grenzen verkennen en benutten zonder eroverheen te gaan, risico’s nemen. Angsten doorvoelen en doorleven zonder erdoor beheerst te worden.
• Wat het laat zien: onzekerheid door en met een emotionele binding. Beperkingen door externe factoren die belemmeren maar niet verhinderen. De zekerheid dat ook onzekerheid je kan brengen waar je zijn moet.
☵ Het Water als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: verzet je niet tegen grenzen en beperkingen die je worden opgelegd. Volg binnen de grenzen je eigen weg zonder je te bekommeren om een uiteindelijke bestemming. Accepteer dat de grillige en onzekere omstandigheden niet logisch te beredeneren zijn. Het pad dat je nu volgt doet een beroep op je vermogen om zekerheden los te laten.
• Wat het laat zien: onbetrouwbare elementen buiten jezelf waar je wil geen vat op heeft. Een situatie die onvoorspelbaar verandert. Patronen die pas zichtbaar worden als ontwikkelingen hun loop hebben gevolgd.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan het aangeven dat er iets in je omgeving is, in ieder geval buiten jou, dat je onzeker maakt. Je wordt beïnvloedt door gebeurtenissen die je emotioneel raken, je betrokkenheid is groot. Je wordt voor situaties gesteld waarin van je wordt verwacht dat je keuzes maakt, terwijl de keuzes wellicht voor jou niet altijd duidelijk zijn. In het uiterste geval kan het betekenen dat door invloeden van buitenaf je beslissingsvaardigheid wordt aangetast, en je de omgeving als bedreigend ervaart.
☵ Het Water als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: zie je angsten, twijfels en onzekerheden onder ogen. Zorg dat je emoties vrijelijk kunnen stromen. Vind de innerlijke reis die noch doel noch einde heeft, maar een essentieel onderdeel is van je wezen.
• Wat het laat zien: het onbewuste en onbenoembare gedeelte van je ziel. Het vormloze dat zich aanpast aan de grenzen van hetgevormde karakter.
• Hoe het zich uit: het Water als onderste trigram kan aangeven
dat je twijfelt over de weg die je wilt gaan en over het doel dat je wilt bereiken. Je wordt beïnvloed door gevoelens waarvan je de oorsprong niet weet en bent onzeker over je eigen motivaties. In het uiterste geval kan het betekenen dat je depressief bent, en geen mogelijkheden ziet om te bereiken wat je wilt.
☵ Het Water als bovenste kerntrigram:
je hebt angsten of twijfels die af en toe aan de oppervlakte komen. Je omgeving ziet het echter niet altijd. Je hebt een vrije geest die ongebonden wil zijn en risico’s wil nemen, maar je wordt hierin tegengehouden.
☵ Het Water als onderste kerntrigram:
je onderbewuste houdt je vooral ’s nachts bezig; overdag ziet het geen kans naar de oppervlakte te komen. Dromen zijn veelal de uitlaatklep. Emoties roeren zich, maar hun relevantie en betekenis zijn voor jou volstrekt onduidelijk.
☵ Het Water als bovenste omhullend trigram:
De angst en emotie regeren. Een stuurloze, onzekere houding zonder concreet gekozen doel bepaalt de voortgang. Inferieure elementen met heimelijke of zelfs slechte bedoelingen zijn een remmende factor. Er is gebrek aan zekerheid, er is geen duidelijke visie of beleid.
☵ Het Water als onderste omhullend trigram:
De angst en emotie regeren. Een stuurloze, onzekere houding zonder concreet gekozen doel bepaalt de voortgang. Inferieure elementen met heimelijke of zelfs slechte bedoelingen zijn een remmende factor. Er is gebrek aan zekerheid, er is geen duidelijke visie of beleid.
☵ Het Water als resonantietrigram:
Deze relatie wordt gekenmerkt door onduidelijkheid, angst of twijfels. Men reageert en speelt op de emotie, voor de ratio is geen plaats. Als irreële sentimenten de hoofdrol spelen kan de relatie diepe dalen kennen. De verhoudingen zijn over het algemeen moeizaam en men weet niet wat men aan elkaar heeft. Wantrouwen en onoprecht gedrag kan het gevolg zijn.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗
☳De Donder: het Opwekkende
‘De Donder’ staat voor heftige energie, voor impulsen, harde actie en nieuwe ideeën. Hij staat voor een nieuw begin, ongeremdheid en spontaniteit. De Donder is kort maar hevig en symboliseert krachtige doorbraken die kort duren maar radicale gevolgen hebben. Het trigram Donder is snel, direct en onstuitbaar. Het is de plotselinge inspiratie, de intuïtieve gedachte, de nieuwe uitvinding. Donder werkt op korte termijn, is resoluut ongeacht de mogelijke consequenties. ‘Ik ben de schok die de slapende geest wakker schudt.’
• Wat het doet: initiëren, confronteren en zorgen voor absolute en radicale verandering. Snel handelen zonder omwegen. De grote lijnen uitzetten.
• Wat het laat zien: de ruwe schets, het raamwerk, de snelle ontwikkeling. De grote klapper die zorgt dat je in één keer binnen bent.
☳ De Donder als bovenste basistrigram:
• Wat het vraagt: onderneem direct actie. Maak je ruwe plannen kenbaar. Laat je horen. De vuist op tafel. Maak een nieuwe start, kijk niet terug. Laat je inspireren door je omgeving. Wees resoluut, laat je niet leiden door mogelijke consequenties. Handel volgens je intuïtie.
• Wat het laat zien: onverwachte en schokkende veranderingen. Een omgeving die rebelleert, die de gevestigde orde omverwerpt.
• Hoe je het uit: als bovenste trigram kan Donder betekenen dat er in je omgeving grote en snelle veranderingen plaatsvinden. Je ziet omwentelingen en revoluties plaatsvinden, of zou deze graag zelf willen bewerkstelligen. Wat er nu gebeurt zou je graag radicaal willen omgooien. Kalme stappen zijn er nu niet bij. In het uiterste geval kan het betekenen dat je als een olifant door de porseleinkast dendert, en de gevolgen van je acties op lange termijn niet meer ziet.
☳ De Donder als onderste basistrigram:
• Wat het vraagt: schuif oude inzichten aan de kant. Vernieuw jezelf, laat het verleden los. Kijk vooruit, maak een nieuw begin en neem dit besluit zonder de verwachting dat er direct tot actie moet worden overgegaan. Hak die knoop door.
• Wat het laat zien: het wakker schuddende inzicht. Het zonlicht van de dageraad. Satori.
• Hoe je het uit: Donder als onderste trigram kan betekenen dat er grote omwentelingen in jezelf plaatsvinden. Je bent een wervelstorm van energie die alles wat je voor zeker aanneemt omverhaalt. Je staat voor een nieuwe periode in je leven, en wilt breken met oude gewoonten. In het uiterste geval kan het betekenen dat je jezelf aan het opblazen bent en bezig bent met zelfdestructie. Je wilt te snel verandering.
☳ De Donder als bovenste kerntrigram:
je voelt een stevige drang tot actie, tot presteren en vernieuwing, een nieuwe start, maar wordt hierin belemmerd. Je sterke intuïtie vindt geen ontvangst in je omgeving.
☳ De Donder als onderste kerntrigram:
je wordt gedreven door een primaire kracht: spontaniteit is je drijfveer, maar deze wordt belemmerd. Je wilt jezelf vernieuwen maar weet niet hoe.
☳ De Donder als bovenste omhullend trigram:
Men wil een (te) snelle vooruitgang; de wens of eis tot radicale vernieuwing zonder rekening te houden met de gevolgen bepaalt de situatie. Er zijn agressieve en rigoureuze krachten aan het werk die liever een revolutie zien dan dat de huidige conditie gehandhaafd wordt.
☳ De Donder als onderste omhullend trigram:
Men wil een (te) snelle vooruitgang; de wens of eis tot radicale vernieuwing zonder rekening te houden met de gevolgen bepaalt de situatie. Er zijn agressieve en rigoureuze krachten aan het werk die liever een revolutie zien dan dat de huidige conditie gehandhaafd wordt.
☳ De Donder als resonantietrigram:
Snel en heftig zijn passende woorden voor een relatie die wordt gekenmerkt door Donder. Men is niet zozeer bezig met de toekomst, eerder bepalen impulsiviteit en instinct hoe men met elkaar omgaat om sleur koste wat het kost te vermijden. Men heeft behoefte aan continue verandering en is niet altijd in staat om te zien of die verandering nu constructief of destructief is. Een relatie als deze loopt het gevaar van korte duur te zijn omdat de verwachtingen over en weer hooggespannen zijn. Vaak zijn deze relaties kort en krachtig.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
⊗Het resonantietrigram
Vaak wordt de Yijing geraadpleegd voor situaties waarbij een andere partij betrokken is. Dit kan een vriend zijn, een partner, een collega, een werkgever, een concurrent, de omgeving in het algemeen of een nieuw doel dat men wil bereiken. Die andere partij wordt dan voorgesteld door het bovenste trigram. De vraagsteller, of de persoon voor wie het hexagram wordt opgeroepen, is het onderste trigram. We willen het liefst dat beide partijen, namelijk het onderwerp en die externe partij, in harmonie zijn met elkaar, dat ze een goede verstandhouding hebben. Er is een manier om te kijken of de twee partijen elkaar goed gezind zijn of dat ze met elkaar overhoop liggen. Hiervoor gebruiken we een methode uit de Xuankong Dagua feng shui, een richting binnen de feng shui waarin hexagrammen en trigrammen een prominente rol spelen. De functie van deze methode is binnen de feng shui wezenlijk anders dan waarvoor hij hier gebruikt wordt, maar het principe blijft hetzelfde. We noemen het hier het resonantietrigram.
In een hexagram worden de corresponderende lijnen van de twee basistrigrammen met elkaar vergeleken. Je kijkt dan naar de volgende drie paar lijnen:
• de eerste en de vierde lijn
• de tweede en de vijfde lijn
• de derde en de zesde lijn.
Dus:
Hieruit ontstaat vervolgens een trigram dat inzage geeft in de relatie die de twee trigrammen met elkaar hebben:
• Zijn beide lijnen verschillend, dan is het resultaat een Yang-lijn .
• Zijn beide lijnen gelijk, dan is het resultaat een Yin-lijn .
De lijnen 1 en 4 zijn verschillend: lijn 1 is Yang en lijn 4 is Yin . Dat resulteert dan in een Yang-lijn .
De lijnen 2 en 5 zijn allebei Yin . Dat resulteert in een Yin-lijn .
De lijnen 3 en 6 zijn verschillend: lijn 3 is Yang en lijn 6 is Yin . Dat resulteert dan in een Yang-lijn .
Boven elkaar gezet krijgen we zo uit het bovenstaande voorbeeldhexagram als resonantietrigram het trigram Vuur ☲.
Het resonantietrigram laat zien wat het kenmerk, de gemene deler, is van de relatie tussen de twee trigrammen, dus tussen de twee partijen waar de vraag of situatie om draait. Afhankelijk van de gestelde vraag kan het tevens aangeven wat de relatie nodig heeft.
Je kunt veel meer over de trigrammen en hun betekenis lezen in de achtste Vleugel van de Tien Vleugels, een onderdeel van de Yijing. Je vindt deze tekst hier.
Bovenstaande tekst is afkomstig uit het boek van Harmen Mesker, getiteld de I Tjing stap voor stap. Dit boek vormt een voortreffelijke inleiding tot het gebruik en de interpretatie van de Yijing. Door de afbeelding van het boek aan te klikken kun je het aanschaffen.
Het teken bestaat uit louter gebroken lijnen. De gebroken lijn symboliseert de donkere, weke, receptieve oerkracht van het Yin. De eigenschap ven het teken is de overgave, zijn beeld is de aarde. Het is het volmaakte tegenstuk van het Scheppende: het tegenstuk, niet het tegendeel; een aanvulling, geen bestrijding. Het is de natuur tegenover de geest, de aarde tegenover de hemel, de ruimte tegenover de tijd, het vrouwelijk-moederlijke tegenover het mannelijk-vaderlijke. Overgedragen op menselijke verhoudingen vindt men het grondbeginsel van dit tegenstuk echter niet alleen in de betrekkingen tussen man en vrouw, maar ook tussen vorst en minister of vader en zoon; ja zelfs in de enkele mens leeft deze tweeheid, in het samengaan van het geestelijke en het zinnelijke.
Toch kan hier niet gesproken worden van een werkelijk dualisme, want er bestaat een duidelijk hiërarchische verhouding tussen de beide grootheden. Op zichzelf is het Ontvangende natuurlijk even belangrijk als het Scheppende. Maar door de eigenschap van de overgave is de plaats van deze oerkracht tegenover het Scheppende duidelijk gekarakteriseerd. Ze moet onder de leiding en de aansporing van het Scheppende staan, dan werkt zij heilzaam. Alleen wanneer zij met deze positie niet tevreden is en zich als gelijke aan de zijde van het Scheppende wil scharen werkt ze verkeerd. Het gevolg ervan is dan oppositie en strijd tegen het Scheppende, hetgeen voor beide partijen nadelig is.
Vermengde tekens:
Het Ontvangende is week.
het Oordeel:
坤：元亨，利牝马之贞。君子有攸往，先迷后得主，利西南得朋，东北丧朋。安贞，吉。
Het ontvangende bewerkt verheven welslagen,
Bevorderend door de standvastigheid van een merrie.
Heeft de edele iets te ondernemen en wil hij vooruit,
Dan verdwaalt hij; volgt hij, dan vindt hij leiding.
Bevorderlijk is het, in het Westen en Zuiden vrienden te vinden,
In het Oosten en Noorden vrienden te ontberen.
Rustige standvastigheid brengt heil.
De vier fundamentele aspecten van het Scheppende: 'verheven welslagen, bevorderend door standvastigheid' vindt men hier terug om het Ontvangende te kenschetsen. Alleen wordt de standvastigheid hier nader gedefinieerd als de standvastigheid van een merrie. Het Ontvangende kenschetst de ruimtelijke werkelijkheid tegenover de geestelijke mogelijkheid van het Scheppende. Als het mogelijke reëel of het geestelijke ruimtelijk wordt dan geschiedt dat altijd door een beperkende, individuele werking. Vandaar dat aan de uitdrukking 'standvastigheid' de nadere bepaling 'van een merrie' is toegevoegd.
Het paard behoort bij de aarde gelijk de draak bij de hemel. Door zijn onvermoeide beweging over de vlakte symboliseert het de wijde ruimte van de aarde. Het symbool 'merrie' is gekozen omdat de merrie de kracht en de snelheid van het paard verenigt met de zachtheid en de gedweeheid van de koe.
Alleen doordat de natuur tegen het wezen van het Scheppende opgewassen is, kan ze de ontvangen impulsen verwezenlijken. Haar rijkdom bestaat daarin dat ze alle wezens voedt; haar grootheid daarin dat ze alles mooier en heerlijk maakt. Zo schept zij voorspoed voor alles wat leeft. Terwijl het Scheppende dingen verwekt, brengt het Ontvangende ze ter wereld.* Overgedragen op menselijke verhoudingen gaat het erom dat men zich gedraagt zoals de situatie dit verlangt. Men is niet in een zelfstandige positie maar werkzaam als hulpkracht. Dan is het zaak iets te presteren. Men moet geen leiding willen geven, daardoor zou men alleen maar van de weg afdwalen. Men moet zich làten leiden, dat is hier de opgave. Wie zich aan het lot weet over te geven vindt stellig de juiste leiding. De edele laat zich leiden. Hij gaat niet blindelings voorwaarts, maar leidt uit de omstandigheden af wat er van hem verlangd wordt, en volgt deze vingerwijzing van het lot. Als de denkbeelden die men ten uitvoer moet brengen eenmaal vastliggen heeft men helpers en vrienden nodig in het uur van arbeid en inspanning. De tijd van arbeid en inspanning wordt door het Westen en het Zuiden uitgedrukt. Deze vormen het symbool voor de plaats waar het Ontvangende aan het werk is voor het Scheppende, gelijk de natuur in de zomer en in de herfst; als men dan niet alle beschikbare krachten samenvat komt men niet klaar met het werk dat men te verrichten heeft. Daarom betekent 'vrienden krijgen' hier bepaaldelijk dat men leiding vindt. Maar behalve de arbeid en de inspanning is er ook een tijd voor het maken en het uitwerken van plannen; daarvoor heeft men de eenzaamheid nodig. Het Oosten symboliseert de plaats waar men de opdrachten van zijn meester ontvangt, en het Noorden de plaats waar men verslag uitbrengt over hetgeen men heeft gepresteerd. Daar moet men alleen zijn en objectief. In dit heilig uur moet men het zonder kameraden stellen, opdat de reinheid niet vertroebeld wordt door partijhaat of partijgunst.
______________
*: Men vindt hier een soortgelijke opvatting als Goethe tot uitdrukking brengt in de volgende verzen:
'So schauet mit bescheidenem Blick
Der ewigen Weberin Meisterstück,
Wie ein Tritt tausend Fäden regt,
Die Schifflein hinüber Schiessen,
Die Fäden sich begegnend fliessen,
Ein Schlag tausend Verbindungen schlägt;
Das hat sie nicht zusammengebettelt,
Sie hat's von Ewigkeit angezettelt,
Damit der ewige Meistermann
Getrost den Einschlag werfen kann.'
Volkomen voorwaar is de verhevenheid van het Ontvangende.
Alle wezens hebben hun geboorte eraan te danken, daar het vol overgave en toewijding het hemelse ontvangt.
Het Ontvangende draagt in zijn rijkdom alle dingen. Zijn aard is in overeenstemming met het grenzeloze. Het omvat alles in zijn wijdheid en verlicht alles in zijn grootte. Door zijn toedoen komen alle afzonderlijke wezens tot welslagen.
Een merrie behoort tot het geslacht van de aarde, zij loopt op de aarde zonder grens. Week, toegewijd, bevorderend door standvastigheid: zo heeft de edele een richting voor zijn levenswandel.
Vooruitgaan leidt tot verdwalen, daar men de weg verliest. Volgen in overgave, zo verkrijgt men een duurzame positie. In het Westen en Zuiden krijgt men vrienden, zodat men met zijnsgelijken samengaat. In het Oosten en Noorden moet men de vrienden ontberen, opdat men eindelijk heil verkrijgt.
Het heil van de rust en de standvastigheid berust daarop, dat men in harmonie is met het grenzeloos zijn van de aarde.
Dit is de verklaring van het woord ‘verheven’ in het oordeel. De grootheid van het Ontvangende wordt als volkomen gekenschetst. Volkomen is wat het voorbeeld evenaart. Hiermede wordt zijn afhankelijkheid van het Scheppende reeds tot uitdrukking gebracht. Terwijl het Scheppende het verwekkende is, waaraan alle wezens hun oorsprong en hun ziel te danken hebben, is het Ontvangende het barende, dat het zaad van het hemelse in zich opneemt en aan de wezens hun lichamelijk organisme geeft.
Dit is de verklaring van het woord ‘welslagen’ in het oordeel. Ook hier vindt men de complementaire antithese van het Scheppende. Terwijl het Scheppende de dingen ‘beschermt’, d.w.z. van boven bedekt, draagt het Ontvangende ze als een altijddurende onderlaag. Zijn wezen is onbegrensde overeenstemming met het Scheppende. Daaraan heeft het zijn welslagen te danken. Terwijl de beweging van het Scheppende de rechte voorwaartse beweging en zijn rust de stilstand is, is de rust van het Ontvangende het gesloten-zijn, en zijn beweging het zich-openen. In de rusttoestand van het gesloten-zijn omvat het alle dingen als in een reusachtige moederschoot. In de bewegingstoestand van het zich-openen laat het ‘t hemelse licht binnen, waarmee het alles belicht. Daarop berust zijn welslagen, dat zich in het gedijen der wezens openbaart. Terwijl het welslagen van het Scheppende daarin bestaat, dat de afzonderlijke wezens hun bepaalde vorm krijgen, bewerkt het welslagen van het Ontvangende, dat ze gedijen en zich ontplooien.
Terwijl het Scheppende wordt gesymboliseerd door de draak, die aan de hemel vliegt, wordt het Ontvangende voorgesteld door de merrie (vereniging van kracht en overgave), die op de aarde loopt. De weekheid en de toewijding mogen de kracht niet uitsluiten, want deze is voor het Ontvangende nodig, wil het als helper van het Scheppende in aanmerking komen. De kracht wordt uitgedrukt door de woorden ‘bevorderend door standvastigheid’, die de commentaar als voorbeeld voor de levenswandel van de edele geeft. (De interpunctie wijkt van die van het oordeel af. Volgens de commentaar moet men – ten gevolge van het rijm – woordelijk vertalen: ‘Bevorderend door standvastigheid: Zo heeft de edele, waarheen hij kan gaan’. In het oordeel daarentegen worden door de meeste verklaarders de laatste woorden bij het volgende getrokken: ‘Heeft de edele iets te ondernemen en wil hij vooruit, dan verdwaalt hij...’).
Als het Ontvangende uit zichzelf voorwaarts zou willen gaan, zou het zijn natuurlijke aard verloochenen en van de weg afraken. Doordat het zich overgeeft en het Scheppende volgt, komt en blijft het in de positie, die bij zijn wezen past.
Het Westen en het Zuiden zijn volgens de opstelling van koning Wen de streek, waar de vrouwelijke diagrammen zijn opgesteld. Kun is hier te midden van de dochters. In het Oosten en Noorden daarentegen zijn de mannelijke diagrammen (Qian met de zoons), zodat het Ontvangende in deze streek alleen is. Maar juist dit alleen-zijn met het Scheppende strekt het tot heil. Zo moet de aarde met de hemel alleen zijn, de beambte de heerser alleen dienen, de vrouw de man alleen aanhangen.
De aarde is stil. Ze handelt niet zelfstandig, maar neemt bestendig de invloeden van de hemel in zich op. Daardoor wordt ze in haar leven onuitputtelijk en eeuwig. Zo krijgt ook de mens deel aan het eeuwige, doordat hij niet in ijdele, egocentrische bedrijvigheid alles ‘zelf’ wil doen, maar zich rustig en bestendig openstelt voor de impulsen, die uit de diepten van de scheppende krachten tot hem komen.
(De Zevende Vleugel, Wen Yan, is een commentaar over de eerste twee Hexagrammen, het deel over hexagram 2, Kun, het Ontvangende, vind je hier.)
het Beeld:
地势坤，君子以厚德载物。
De toestand van de aarde is de ontvangende overgave.
Zo draagt de edele de buitenwereld in de wijde ruimte van zijn wezen.
Evenals er slechts één hemel is, is er slechts één aarde. Terwijl echter bij de hemel de verdubbeling van het teken de duur in de tijd aangeeft betekent deze bij de aarde de uitbreiding in de ruimte en de vastheid waarmee zij het daar levende en strevende draagt en in stand houdt. In haar overgave draagt de aarde gelijkelijk goed en kwaad. Zo maakt de edele zijn karakter ruim, degelijk en draagkrachtig, zodat hij mensen en dingen vermag te dragen en te verdragen.
de Lijnen:
上六：龙战于野，其血玄黄。
Bovenaan een zes betekent:
Draken vechten op het veld.
Hun bloed is zwart en geel.
Op de bovenste plaats behoorde het duister te wijken voor het licht. Wil het zich handhaven op de plaats waarop het geen recht heeft en beheersen in plaats van dienen, dan wekt het de toorn van het sterke op. Er ontstaat een gevecht waarin het ten val gebracht wordt en waarin beide partijen schade lijden.
De draak, het symbool van de hemel, komt naderbij en bestrijdt de valse (aardse) draak, die zich heeft opgewerkt tot een plaats die hem niet toekomt. Zwartblauw is de kleur van de hemel, geel is de kleur van de aarde. Als er dus zwart en geel bloed vloeit, dan is dat een teken dat door deze onnatuurlijke strijd de oerkrachten beide schade lijden.
NB. Terwijl de bovenste lijn van hexagram 1, het Scheppende een Titanenhoogmoed openbaart en een paralel vormt met de Griekse sage van Icarus, vindt men in de bovenste lijn van het Ontvangende een paralel met de mythe van Lucifer, die in opstand komt tegen de opperste Godheid, of met de strijd der donkere machten tegen de goden van het Walhalla, die met de Godenschemering eindigt.
Als er louter zessen verschijnen verandert het teken van het Ontvangende in het teken van hexagram 1, het Scheppende. Door in het goede te volharden verkrijgt het de kracht om te blijven voortbestaan. Er is weliswaar geen vooruitgang, maar ook geen achteruitgang.
Geel is de kleur van de aarde en van het midden: symbool van het betrouwbare en echte. Het onderkleed is onopvallend versierd: symbool van voorname reserve. Als iemand geroepen wordt om in een vooraanstaande, doch niet onafhankelijke positie te werken, dan berust het ware welslagen op de hoogste discretie. Echtheid en fijnheid mogen zich niet rechtstreeks manifesteren, doch alleen indirect als werking van binnenuit.
Het donker gaat open als het zich beweegt en sluit zich wanneer het rust. Hier is de strengste geslotenheid getekend. De tijd is gevaarlijk: elk optreden naar buiten leidt òf tot vijandschap van oppermachtige tegenstanders indien men hen zou willen bestrijden, òf tot verkeerd begrepen waardering indien men de dingen op hun beloop zou laten. Het is daarom zaak zich in zichzelf terug te trekken, hetzij in de eenzaamheid, hetzij in het gewoel van de wereld: want ook daar kan men zich zo goed verbergen dat men in het geheel niet wordt opgemerkt.
六三：含章可贞。或从王事，无成有终。
Zes op de derde plaats betekent:
Verborgen lijnen; men vermag standvastig te blijven.
Mocht je in dienst zijn van een koning,
Zoek dan geen werken, maar volbreng!
Als men vrij van ijdelheid is, vermag men zijn voortreffelijke eigenschappen zo te verbergen dat ze niet te vroeg de publieke belangstelling op zich vestigen. Zo kan men in stilte rijpen. Als de omstandigheden er toe leiden kan men wel in het openbaar optreden, maar ook dan met de nodige terughoudendheid. De wijze zal gaarne anderen de roem gunnen. Het is er hem niet om te doen iets te volbrengen dat hem als verdienste wordt aangerekend, maar hij hoopt dat datgene waartoe hij de grondslagen heeft gelegd verder zal doorwerken; dat wil zeggen hij brengt zijn werken zo tot stand dat ze in de toekomst vruchten zullen afwerpen.
六二：直，方，大，不习无不利。
Zes op de tweede plaats betekent:
Recht, rechthoekig, groot.
Zonder opzettelijkheid is er toch niets dat niet bevorderd wordt.
De hemel heeft als symbool de cirkel, de aarde het vierkant met zijn rechte hoeken. Bijgevolg is het rechthoekige een oorspronkelijke eigenschap van de aarde. Daarentegen is de rechtlijnige beweging oorspronkelijk een eigenschap van het Scheppende, evenals de grootte. Maar alle rechthoekige dingen gaan uit van de rechte lijn en vormen op hun beurt ook weer lichamen. Waar men in de wiskunde lijnen, vlakken en lichamen onderscheidt, ontstaan uit rechte lijnen rechthoekige vlakken en uit rechthoekige vlakken kubieke grootheden. Het Ontvangende richt zich naar de eigenschappen van het Scheppende en maakt zich deze eigen. Zo ontstaat uit een rechte lijn een vierkant en uit een vierkant een kubus. Dit is de eenvoudige overgave aan de wetten van het Scheppende, zonder er iets af- of bij te doen. Daarom is het voor het Ontvangende niet nodig iets opzettelijk na te streven of zich ergens voor in te spannen; alles komt toch terecht. De natuur brengt de wezens voort zonder list of bedrog, dat is haar (op)-recht-heid; ze is rustig en stil, dat is haar rechthoekigheid; ze weigert niet enig wezen te dulden, dat is haat grootheid. Daarom bereikt ze zonder uiterlijk misbaar of bijzondere bedoelingen voor allen het rechte. Voor de mens betekent het de hoogste wijsheid in zijn werken zo 'natuurlijk' te worden als de natuur.
Gelijk de lichte kracht het leven vertegenwoordigt, zo vertegenwoordigt de donkere kracht de dood. In de herfst, als de eerste rijp valt, begint de kracht van de duisternis en de koude zich geleidelijk te ontplooien. Na de eerste sporen zullen volgens vaste wetten de uitingen van de dood gaandeweg toenemen, tot eindelijk de starre winter met zijn ijs is aangebroken.
Precies zo gaat het in het leven. Als zich bepaalde, nauwelijks merkbare tekenen van verval beginnen te vertonen, dan gaat het verder, tot eindelijk de ondergang niet meer te vermijden is. Maar in het leven kan men zulks verhinderen, wanneer men op de eerste tekenen van het verval let en tijdig zijn tegenmaatregelen neemt.
